Ape Budu Hamuduruwo

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 73   සියලු කර්මාන්ත අධිෂ්ඨාන සඵල කරමින් ලොව පහල වූ සිද්ධාර්ථ බුදුහාමුදුරුවෝ 01 බුද්ධශුන්‍ය කල්ප ධම්මදස්සී භාග්‍යවතුන් වහන්සේ පිරිනිවුණායින් පස්සේ උන් වහන්සේගේ සසුනද අතුරුදහන් වුනා පමණක් නෙවෙයි. කල්ප එක්දහස් හත්සිය හයක් යනතෙක් ලොවෙහි බුදුවරු පහළ වූයේ නැහැ. එතරම් දීර්ඝ කාලයක් ලොව අවිද්‍යා අඳුරේ ගිලුනා. දෙවු ලොව හිස් වන්නට

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 74   සියලු කර්මාන්ත අධිෂ්ඨාන සඵල කරමින් ලොව පහල වූ සිද්ධාර්ථ බුදුහාමුදුරුවෝ 02 සිද්ධත්ථ බුදුරජාණන් වහන්සේගේ කාලයේ  අපේ මහබෝසතාණෝ සූරසේන නම් නගරයේ මංගල නම් බමුණෙකු නමින් උපත ලබා සිටියා. උන්වහන්සේ වේද වේදාංගයන්හි පරතෙරට පත්ව මහා ධනස්කන්ධයකටද උරුමකම් ලැබූ රටේ කීර්තිමත් පුද්ගලයෙකු වශයෙන් යහපත් දිවිපෙවතක් ගතකරමින් සිටියේ. එහෙත් ඒ

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 75 සිද්ධාර්ථ භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ බුද්ධවංශ කතාව  බුද්ධවංසපාළියේ මෙලෙස  සංෂිප්ත කොට සදහන් වෙනවා. ධම්මදස්සී බුදුරදුන්ට පසු කාලයෙහි ’’සිද්‍ධත්‍ථ’’ නම් ලෝ නාහිමි තෙම සියලු අඳුර පහකොට අහසට නැගී හිරු යම්සේද, එසේ විය. උන්වහන්සේද බුදුබවට පැමිණ දෙවියන් සහිත ලෝකයා සසර සයුරෙන් එතර කරවන සේක්, දහම් නමැති වැස්සෙන් දෙවියන් සහිත ලෝකයා නිවමින් දහම්

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 76   ස්වර්ගයෙහි චිත්‍රලතා වනයෙහි පියුමෙන් පිදුම් ලැබූ තිස්ස බුදුහාමුදුරුවෝ  01 තිස්ස බුදුරජුන්ගේ ලොව පහළවීම. ඒ සිද්ධාර්ථ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට පස්සේ එක කල්පයක්ම පුරාම බුදුවරු ලොව පහළ වුනේ නැහැ. ඔබ මේ වනවිටත් දැනගත යුතුයි කල්පයක දීර්ඝ බව.  යම් කල්පයක බුදුවරු දෙනමක් පහළවේද එවැනි කල්පයට කියනවා මණ්ඩකල්පය කියලා. මේත් එවැනිම

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 77   ස්වර්ගයෙහි චිත්‍රලතා වනයෙහි පියුමෙන් පිදුම් ලැබූ තිස්ස බුදුහාමුදුරුවෝ  02 තිස්ස බුදුරජාණන් වහන්සේගේ කාලයේ අපගේ බෝසතාණන් වහන්සේ හිටියේ යසවතී නුවර සුජාත නමින් රජෙකුව. කෙළ ගණනක් වූ මහත් ධනරාශියෙන් අනුරාගයට පත් වූ ඒ අසිරිමත් යසවතී ජනපදයද රජකමද අනෙකුත් ලෞකික සැප සම්පත්ද කෙරෙහි කලකිරී ඒ සියල්ල  දිරාපත් පරඬැලක් සේ

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 78 ස්වර්ගයෙහි චිත්‍රලතා වනයෙහි පියුමෙන් පිදුම් ලැබූ  තිස්ස බුදුහාමුදුරුවෝ  03  තිස්ස භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ බුද්ධවංශ කතාව බුද්ධවංසපාළියේ මෙලෙස  සංක්‍ෂිප්ත කොට සදහන් වෙනවා. මහ තවුස්වූ තිස්ස බුදුරදුන්ගේ (උපන්) නගරය ’’ඛෙමක’’ නම් වී. පිය තෙම ’’ජනසන්‍ධ’’ නම් රජය. වැදූ මව් ’’පදුමා’’ නම් වූවාය. ඒ බුදුරජතෙම අවුරුදු හත් දහසක් (බුදුවන්ට පෙර) ගිහිගෙයි

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 79   ඵුස්ස බුදුහාමුදුරුවෝ 01 ඒ කල්පයේ තිස්ස බුදුරජාණන්වහන්සේට පස්සේ ලෝකයේ ආයුෂ අනුක්‍රමයෙන් හානියට පත් වෙන්නට පටන් ගත්තා. පිරිහුණා ආයුෂ නැවතත් අවුරුදු අනූදහසක් දක්වා වැඩි වුනායින් පස්සේ තවත් බුදුරජාණන් වහන්සේ නමක් ලොව පහළ වුණ. උන්වහන්සේගේ නම ඵුස්ස. උන්වහන්සේත් අනිකුත් බෝසතාණන් වහන්සේලා වගේම මේ සසර ගමන අවසන් කිරීමට පෙර

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 80   ඵුස්ස බුදුහාමුදුරුවෝ 02 ප්‍රථම ශ්‍රාවක සන්නිපාතය බුදුන්ගේ කාලයේ උපතලබන හැමෝම අරහත්වය ප්‍රාර්ථනය කරගෙන ආපු අය නිසාදෝ අරහත්වයට පත්වන්නේ එකවර ලක්ෂ ගණනින්. ඒකාලේ  කුන්නකුජ්ජ නගරයෙහි රජකම් කල රජතුමාගේ පුතාගේ නම සුරක්ඛිත. රජ්ජුරුවන්ගේ පුරෝහිතයාගේ පුතාගේ නම ධම්මසේන. සුරක්ඛිත රාජ කුමාරයයි ධම්මසේන පුරෝහිත පුත්‍රයයි හොඳ යාලුවෝ. ඒ යාළුකම ආවේ

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 81 ඵුස්ස බුදුහාමුදුරුවෝ 03 ඵුස්ස භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ බුද්ධවංශ කතාව බුද්ධවංසපාළියේ මෙලෙස සංක්‍ෂිප්ත කොට සදහන් වෙනවා. මහර්ෂීවූ ඵුස්ස බුදුරදුන්ගේ (උපන්) නුවර’’කාසි’’ නම් වී. පිය තෙම’’ජයසේන’’ නම්. වැදූ මව්’’සිරිමා’’ නම් වූවාය. ඵුස්ස බුදුරජතෙම අවුරුදු හය දහසක් ගිහිගෙයි විසී. ’’ගරුළ’’ ය,’’හංස’’ ය,’’සුවන්නභර’’ ය යයි උතුම් පහයක් වූහ. මනාව සරසන ලද පිරිවර

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 82   විපස්සී බුදුහාමුදුරුවෝ 01 ඵුස්ස බුදුරජාණන් වහන්සේගෙන් පස්සේ නැවතත් අන්තර් කල්ප සහිත වූ කල්පයක් ගෙවිලා ගියා. නිකම්ම නිකම් කල්පයක් වශයෙන් හැඳුන්වුවාට ගණනය කල නොහැකි කාලයක් තමයි අපි එලෙස අද ඊයේ වගේ හඳුන්වන්නේ. පසුව කල්ප ගැන වෙනම විස්තරයක් ලියන්නට බලාපොරොත්තු වෙනවා. ඉතින් ඒ බුද්ධශුන්‍ය කාල වල අපිත් සතර

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 83 විපස්සී බුදුහාමුදුරුවෝ 02 මංගල ධර්ම දේශණය විපස්සි බුදුරජාණන් වහන්සේ බුද්ධත්වයට පැමිණුනායින් පස්සේ උදන් අනා බෝ සමීපයෙහිම සත් සතිය ගෙවා මහා බ්‍රහ්මයාගේ ආරාධනය පිළිගෙන දිවැසින් ලොව දෙස බලන්නට වුනා. ඒ අවස්ථාවේ තම සුළු මවගේ පුත් ඛණ්ඩ කුමරුගේ ද, පුරෝහිතගේ පුත් තිස්ස කුමරුගේද හේතුසම්පත් දකින්නට වුනා. ඒ මොහොතේම ඛේම

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 84   විපස්සී බුදුහාමුදුරුවෝ 03 විපස්සී භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ බුද්ධවංශ කතාව බුද්ධවංසපාළියේ මෙලෙස සංක්‍ෂිප්ත කොට සදහන් වෙනවා. මහර්ෂීවූ විපස්සී බුදුරදුන්ගේ (උපන්) නුවර’’බන්ධුමතී’’ නම් වී. පිය තෙම’’බන්ධුමන්තු’’ නම් රජය. වැදූ මව්’’බන්ධුමතී’’ දේවිය වූවාය. ඒ විපස්සී බුදුරජතෙම (බුදුවන්ට පෙර) අවුරුදු අට දහසක් ගිහිගෙයි වාසය කෙළේය. ’’නන්‍ද’’ ය’’සුනන්‍ද’’ ය,’’සිරිමන්තු’’ යන උතුම් තුන්

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 85   සිඛී බුදුහාමුදුරුවෝ 01 දස දහසක් සක්වළ රුක්ෂලතාවන් මලින් ඵලින් බරකලසිඛී බුදුපියාණන් වහන්සේගේ බුද්ධත්වය.  විසිඑක් කපක් බුද්ධ ශූන්‍ය වීම. විපස්සි බුදුහාමුදුරුවන්ට පස්සේ ඒ කල්පයද ගෙවිලා ගියා. ඊට පස්සේ කල්ප විසිඑකක්ම බුදුවරු මේ ලෝකයේ පහල වුනේ නැහැ. ඔබට දැන් හිතෙන්න ඕනේ ඔබ අප ඒ කාලය තුල කොතරම් සතර

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 86   දස දහසක් සක්වළ රුක්ෂලතාවන් මලින් ඵලින් බරකල සිඛී බුදුහාමුදුරුවෝ 02 සිඛී බුදුපියාණන් වහන්සේ සතිස් යොදුන් දක්වා පැතිරගිය මාරසේනවා තනිවම පරදවා බුද්ධත්වයට පත්වී ධර්මය දේශනා කිරීමට බ්‍රහ්මයාගේ ඇරයුම පිළිගත්තා. ඒ සඳහා හේතු සම්පත් ඇතිව සිටියේ උන්වහන්සේ හා සමග පැවිදි දිවියට ඇතුලත් වූ හැත්තෑලක්ෂයක් වූ පිරිවර. උන්වහන්සේ ඒ

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 87   දස දහසක් සක්වළ රුක්ෂලතාවන් මලින් ඵලින් බරකල සිඛී බුදුහාමුදුරුවෝ 03 සිඛී භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ බුද්ධවංශ කතාව බුද්ධවංසපාළියේ මෙලෙස සංක්‍ෂිප්ත කොට සදහන් වෙනවා. විපස්සී බුදුරජුන්ට පසු කාලයෙහි සම්බුදුවූ, දෙපා ඇති සතුන්ට උතුම්වූ, අසමවූ, සමාන පුද්ගලයෙකු නැති’’සිඛී’’ නම් ජිනරාජතෙම විය. මහර්ෂීවූ බුදුරජුගේ නුවර’’අරුණවතී’’ නම්. පිය තෙම’’අරුණවන්තු’’ රජය. වැදූ මව්’’පභාවතී’’

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 88   අප මහා බෝසතාණන් වහන්සේට විසිඑක්වෙනි නියත විවරණය ලබාදුන් වෙස්සභු  බුදුහාමුදුරුවෝ 01. සිඛි බුදුරජාණන් වහන්සේ පිරිනිවුණායින් පස්සේ උන්වහන්සේගේ සාසනයත් ක්‍රමයෙන් පිරිහී අතුරුදන් වුනා. ඒ කාලේ අවුරුදු හැත්තෑදහසක් පරමායුෂ වැළඳු මිනිසුන්ගේ ආයුෂ අවුරුදු දහය දක්වා අඩුවුණේ සියලු සංස්කාර ධර්මයෝ අනිත්‍ය බව පෙන්වමින්. නැවතත් එය වැඩීමෙන් ලෝකවාසීන් අපමණ ආයු

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 89 රාත්‍රියෙහි කඳු මුදුනක ගින්නක් මෙන් ශරීරයෙන් රශ්මිය විහිදවූ  වෙස්සභු  බුදුහාමුදුරුවෝ 02. වෙස්සභූ බුදුරජුන්ගේ මංගල ධර්ම දේශනය සහ ප්‍රථම ධර්මාවබෝධය රන් පහන් කණුවක් හා සමාන, දෙතිස් මහ පුරිස් ලකුණෙන් යුත් සිඛී බුදුරජාණන් වහන්සේ උසින් සැට රියනක් වුණා. රන් යාග ටැඹකට සමාන උපමා ඇති සේක්, රාත්‍රියෙහි කඳු මුදුනක ගින්නක්

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 90 රාත්‍රියෙහි කඳු මුදුනක ගින්නක් මෙන් ශරීරයෙන් රශ්මිය විහිදවූ  වෙස්සභු  බුදුහාමුදුරුවෝ 03. වෙස්සභූ භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ බුද්ධවංශ කතාව බුද්ධවංසපාළියේ මෙලෙස සංක්‍ෂිප්ත කොට සදහන් වෙනවා. මහර්ෂීවූ වෙස්සභූ බුදුරදුන්ගේ නුවර’’අනූපම’’ නම් වී. පිය තෙම’’සුප්පතීත’’ නම් රජය. වැදූ මව්’’යසවතී’’ නම් වූවාය.  (වෙස්සභූ) බුදුරජතෙම අවුරුදු හය දාහක් (බුදුවන්ට පෙර) ගිහිගෙයි වාසය කෙළේය. ’’රුචි’’

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 91   රන්වැලකින් හටගත් ගිනිජාලාවක් මෙන් මවුකුසෙන් මෙලොවට බිහිවූ කකුසඳ බුදුරජාණන් වහන්සේ 01    මහා භද්‍ර කල්පය වෙස්සභු බුදුහාමුදුරුවොත් පිරිණිවන්පාලා මේ ලෝක ධාතුව යලිත් අඳුරේ ගිලුණායින් පස්සේ  තවත් කල්ප විසිනවයක් පසුවෙනතෙක් ජිනසුර්යයෝ මේ ලෝකේ පහල වුණේ නැහැ. අපි කල්ගෙවන මේ භද්‍රකල්පය උදාවුණේ එවැනි අඳුරක් නිමා කරමින්. ඔබ අප

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 92   කාන්තාරයේ අතරමංකොට මිනිසුන් බිලිගත් නරදේව යක්ෂයාව දමනය කල කකුසඳ බුදුරජාණන් වහන්සේ 02  හතලිස් දහසක් සමග අභිනික්මන් කල උන්වහන්සේ අටමසක් පුරා ප්‍රධාන විර්යය වඩන්නට වුනා. ඒ සුචරින්ධ නියම ගමට වගේම අපගේ පෘථිවිතලයටම  කල්ප විසිනවයකට පස්සේ ලස්සනම වෙසක් පුන්පොහෝ සඳ පායන දිනය. සුචිරින්ද නියම ගමේ වජිරින්ද බ්‍රාහ්මණයාගේ දියණිය

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 93   රන්වැලකින් හටගත් ගිනිජාලාවක් මෙන් මවුකුසෙන් මෙලොවට බිහිවූ කකුසඳ බුදුරජාණන් වහන්සේ. 03 කකුසඳ භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ බුද්ධවංශ කතාව බුද්ධවංසපාළියේ මෙලෙස  සංක්‍ෂිප්ත කොට සදහන් වෙනවා. වෙස්සභූ නම් බුදුරදුන්ට පසු කාලයෙහි දෙපා ඇති සතුන්ට දෙවි මිනිසුන්ට උතුම්වූ, අපමණ ගුණ ඇති, සතුරන්ට ළංවිය නොහැකි, නමින්’’කකුසඳ’’ නම්වූ බුදුරජතෙම පාරමිතා පිරීමෙහි පරතෙරට ගියේ,

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 94   රන් වැසි දඹදිව පුරා වස්වමින් මෙලොවට පහල වු කෝණාගමන බුදුහාමුදුරුවෝ 01 කකුසඳ බුදුරජාණන් වහන්සේ පිරිනිවුණායින් පසුව මිනිස්සුන්ගේ ආයුෂ නැවතත් පිරිහෙන්නට වුණා. ඒ පරමායුෂ වසර දහය දක්වා. නැවතත් වසර දහයේ සිට  අසංඛ්‍යය දක්වා වැඩිවූ පරමායුෂ අවුරුදු තිස්දහසක් පිරිහුණ කාල පරිච්ඡේදයේ  කෝණාගමන භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙලොවට බිහිවුණා. උන්වහන්සේත් පෙරුම්

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 95   රන් වැසි දඹදිව පුරා වස්වමින් මෙලොවට පහල වු කෝණාගමන බුදුහාමුදුරුවෝ 02 තිස් දහසක් පිරිවර සමග අභිනික්මණින් නික්ම පැවිදි වූ කෝණාගමන බෝධිසත්ත්වයන් වහන්සේ ඒ මහා පිරිවර පිරිවරමින් සයමසක් ප්‍රධාන විර්යය වඩන්න වුණා. එය අවසාන වුයේ තවත් වෙසක් පොහොදිනකට ඉර උදාවීමත් සමග. ඒ වනවිටත් දෙවියන්ගේ ආශීර්වාද රැකවරණ සහිතව

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 96   රන් වැසි දඹදිව පුරා වස්වමින් මෙලොවට පහල වු කෝණාගමන බුදුහාමුදුරුවෝ 03 කකුසඳ භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ බුද්ධවංශ කතාව බුද්ධවංසපාළියේ මෙලෙස  සංක්‍ෂිප්ත කොට සදහන් වෙනවා. කෝණාගමන බුදුරදුන් උපන් නුවර’’සෝණවතී’’ නම්. (එහි)’’සෝණ’’ නම් රජක් වී. ඒ නුවරෙහි බුදුරදුන්ගේ මහා නෑ කුලය වාසය කළේය. ශාස්තෘවූ ඒ කෝණාගමන බුදුරදුන්ගේ ඒ පිය තෙම’’යඤ්ඤදත්ත’’