Ape Budu Hamuduruwo 90

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 90

රාත්‍රියෙහි කඳු මුදුනක ගින්නක් මෙන් ශරීරයෙන් රශ්මිය විහිදවූ 

වෙස්සභු  බුදුහාමුදුරුවෝ 03.

වෙස්සභූ භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ බුද්ධවංශ කතාව බුද්ධවංසපාළියේ මෙලෙස සංක්‍ෂිප්ත කොට සදහන් වෙනවා.

මහර්ෂීවූ වෙස්සභූ බුදුරදුන්ගේ නුවර’’අනූපම’’ නම් වී. පිය තෙම’’සුප්පතීත’’ නම් රජය. වැදූ මව්’’යසවතී’’ නම් වූවාය.

 (වෙස්සභූ) බුදුරජතෙම අවුරුදු හය දාහක් (බුදුවන්ට පෙර) ගිහිගෙයි වාසය කෙළේය. ’’රුචි’’ ය,’’සුරුචි’’ ය,’’වඩ්ඪමාන’’ ය යන උතුම් තුන් ප්‍රාසාද තුණක් වූහ.

මනාව සරසන ලද පිරිවර අඟනෝ තිස් දහසකි. ප්‍රසිද්‍ධවූ බිරින්ද’’සුචිත්තා’’ නම් වූවාය. පුත් තෙම ’’සුප්පබුද්‍ධ’’ නම් වී.

පුරුෂොත්තම තෙම සතර පෙර නිමිති දැක, සිවිකා (දෝලා විශෙෂයක්වූ) යානයෙන් මහබිනික්මන් කෙළේය. සය මාසයක් මුළුල්ලේ ප්‍රධාන වීර්‍ය්‍යය කෙළේය.

බඹහු විසින් අයදනා ලද්දේ, මහාවීරවූ, මිනිසුන්ට උතුම්වූ,’’වෙස්සභූ’’ නම් ලෝනාහිමිඳු’’අරුණ’’ නම් ආරාමයේදී දම්සක් පැවැත්වූ සේක.

මහර්ෂීවූ’’වෙස්සභූ’’ බුදුරදුන්ට,’’සෝණ’’ ද, ’’උත්තර’’ ද යන අග්‍රශ්‍රාවකයෝ දෙදෙනෙක් වූහ. උපස්ථායක තෙම’’උපසන්තා’’ නම් වී.

’’දාමා’’ ද,’’සමාලා’’ ද යන අග්‍රශ්‍රාවිකාවෝ දෙදෙනෙක් වූහ. ඒ භාග්‍යවත්හුගේ බෝරුක’’සල් ගස’’ යයි කියනු ලැබේ.

’’සොත්‍ථිත’’ ද,’’රම්ම’’ ද යන අග්‍ර උපස්ථායකයෝ දෙදෙනෙක් වුහ. ’’ගොතමී’’ ද,’’සිරිමා’’ ද යන අග්‍ර උපස්ථායිකාවෝ දෙදෙනෙක් වුහ.

උන්වහන්සේ සැට රියනක් උස්වූ, රන් යාග ටැඹකට සමාන උපමා ඇති සේක්, රාත්‍රියෙහි කඳු මුදුනක ගින්නක් මෙන් ශරීරයෙන් රශ්මිය නික්මෙයි.

ඒ කාලයෙහි අවුරුදු සැට දහසක් ආයුෂ ඇත්තේය. ඒතාක් කල් වැඩ සිටිමින් උන්වහන්සේ බොහෝ ජන සමූහයා (සසර සයුරෙන්) එතර කළ සේක.

ධර්‍මය පැතිරවීම කොට, මහජනයාට බෙදා, දහම් නමැති නැව තබා, ශ්‍රාවකයින් සහිතව ඒ බුදුරජතෙම පිරිනිවි සේක.

දැක්ක යුතු සියලු පිරිවර සහිත බුදුරජ තෙමේද, විහාරයද, ඉරියව්ද යන සියල්ල අතුරුදන් වී. සියලු සංස්කාරයෝ හිස්වූවාහු නොවෙත්ද?

ශාස්තෘවූ ඒ වෙස්සභූ ජිනරාජතෙම’’ඛෙම’’ නම් ආරාමයේදී පිරිනිවි සේක. ඒ ඒ පෙදෙස්වල ධාතු පැතිරීම වී.

[සිව්සස් අවබෝධ කළ’’සුඛී’’ මුනිසඳු’’දුස්ස’’ නම් ආරාමයෙහි පිරිනිවි සේක. එහිම උන්වහන්සේගේ උතුම් සෑය තුන් යොදුනක් උස්වී. (හෙවත් තුන් යොදුනක් උසට බඳින ලදී.)

 

Ape Budu Hamuduruwo 89

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 89

රාත්‍රියෙහි කඳු මුදුනක ගින්නක් මෙන් ශරීරයෙන් රශ්මිය විහිදවූ 
වෙස්සභු  බුදුහාමුදුරුවෝ 02.

වෙස්සභූ බුදුරජුන්ගේ මංගල ධර්ම දේශනය සහ ප්‍රථම ධර්මාවබෝධය

රන් පහන් කණුවක් හා සමාන, දෙතිස් මහ පුරිස් ලකුණෙන් යුත් සිඛී බුදුරජාණන් වහන්සේ උසින් සැට රියනක් වුණා. රන් යාග ටැඹකට සමාන උපමා ඇති සේක්, රාත්‍රියෙහි කඳු මුදුනක ගින්නක් මෙන් උන්වහන්සේගේ ශරීරයෙන් රශ්මිය නික්මෙන්නට වුණා. මහා තේජාන්විත ලෝකසත්වයා කෙරෙහි අපමණ කරුණාවෙන් බුද්ධත්වයට පත් වූ උන්වහන්සේ බුද්ධත්වයෙන් පස්සේ බ්‍රහ්ම ආරාධනය පිළිගෙන මංගල ධර්ම දේශනය සඳහා හේතු සම්පත් ඇති සංසාරයේ ඒ සඳහාම පතාගෙන පැමිණි පිරිස් ඇත්දැයි දැවසින් ලොව දෙස බලන්නට වුනා. එවිට ඒ සඳහාම පැමිණි තම බාල සොහොයුරු සෝණ කුමරුගේද උත්තර කුමරුගේද හේතු සම්පත් දැක ඔවුන් ඒ මොහොතේ ක්‍රීඩා කරමින් සිටි අනුපම නගර සමීපයෙහි පිහිටි අරුණ උයනට වැඩියේ අහස්තලය දෙබෑකරමින් අඳුර දිනක පෑවූ සුර්යය රාජයා මෙන් දසත ඒකාලෝක කරමින්. ඒ කුමරුන් දෙදෙනාත් නිකම්ම අරහත්වයට පැමිණි දෙදෙනෙකු නොව දෑසවුවන්ගේ තනතුර පතමින් පැමිණි අය.  උයන් පාලකය ලවා කුමාරවරු කැඳවූ උන්වහන්සේ කුමාරවරු ඇතුළු පිරිසට දම්සක් පවත්වන්නට වුණා. ඒ මොහොතේ අසූකෙළ දහසකට ප්‍රථම ධර්මාවබෝධය වුනා.

දෙවන ධර්මාවබෝධය

නැවත ජනපද චාරිකාවේ වඩිනවිට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ඒ ඒ තැන්වල දහම් දෙසා හැත්තෑකෙළ දහසකට ධර්මාවබෝධය කළා. ඒ දෙවන ධර්මාවබෝධයයි.

තෙවන ධර්මාවබෝධය

ඉන්පස්සේ යලිත් අනුපම නුවර සිටි මාන්නයෙන් අධික මිසදුටු පිරිසක් වෙනුවෙන් ඔවුන් හික්මවීමට යමක ප්‍රාතිහාර්යය කරනු ලැබුවා. ඒ මහා පෙළහර නැරඹීමට දෙවියන්ද අහස්තලය මත අතුරු සිදුරු නැතිව පිරීසිටියා. අවසානයේ බුදුකෙනෙකුන් විසින් ඉතාමත් කලාතුරකින් පානු ලබන යමක ප්‍රාතිහාර්යය දක්වන්නට වුනා. පෙර නොවූවිරූ, ලොමු දැහැගන්නාවූ මහ පුදුමය දැක, දෙවියන් ඇතුළු මිනිසුන් සැටකෝටියක්  හික්මී ධර්මාවබෝධයට පැමිණුනා. එය තෙවන අභිසමයද වුණා.

පළමු සන්නිපාතය

මහර්ෂීවූ වෙස්සභූ බුදුරජුන්ට, තාදී ගුණ ඇති, සන්සුන් සිත් ඇති, කෙලෙස් කිලිටු නැති රහතුන්ගේ රැස්වීම් (සන්නිපාත) තුනක් වූණා. සෝණ උත්තර නමැති දෑසවුවන්ගේ සමාගමයෙහි පැවිදි වූ අසූ දහසක් රහතන් මැද පළමුවන පාමොක් දේශණාව කරනු ලැබුවා.

දෙවැනි සන්නිපාතය

යම් කලෙක මුළු ලොව දිනූ වෙස්සභූ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සමග පැවිදි වූ සැත්තෑ දහසක් භික්‍ෂූන් වහන්සේලා ධම්මචක්ක පුවත අසා සෝරෙය්‍ය නම් නුවරට අවුත් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ බැහැදුටුවා. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මහත් කරුණාවෙන් උන්වහන්සේලාට දහම් දෙසා ඒහිභික්ෂු භාවයෙන් පැවිදි කරවා සිවු පිරිසෙහි පාමොක් දේශනා කරනු ලැබුවා. එය දෙවැනි සන්නිපාතයද වුනා.

තෙවැනි සන්නිපාතය

නාරිවාහන නම් නුවර උපසනක නම් රාජපුත්‍රයෙක්  රජකම් කරනු ලැබුවා. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ඔහු කෙරෙහි අනුකම්පාවෙන් එම නුවරට වැඩම කරනු ලැබුවා. ඒ රජතුමා ඒ බව අසා පෙරමගට ගොස් ආරාධනය කොට මහදන් පුදා උන්වහන්සේගෙන් බණ අසා පහන් වූ සිතින් පැවිදි දිවියට ඇතුලත් වුණා. රජතුමා සමග සැටදහසක් පිරිස පැවිදි දිවියට ඇතුලත් වුණා. ඒ සියලුම දෙනා එතුමන් සමග අරහත්වයට පත්වුණා. භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ඔවුන් පිරිවරණ ලදුව පාමොක් දේශනා කරා. එය එය තුන්වන සන්නිපාතය යනුවෙන් කියනවා.

විසිඑක්වන නියත විවරණය. 

ඒ කාලේ අපේ බෝසතාණන් වහන්සේ සරභවතී නුවර පරම ප්‍රියදර්ශන සුදස්සන නමින් රජකම් කරමින් සිටියේ.වෙස්සභූ ලෝකනායකයාණෝ සරභ නගරයට වැඩියේ ඔය කාලයේ. උන්වහන්සේගෙන් බණ ඇසූ අප මහා බෝසතාණෝ ජලජ නිමල අවිකල මානෙල් කැකුළක් වන් ඇදිලිය හිස තබා බුදුපාමොක් සඟනට මහා චීවරදානයක් දෙනු ලැබුවා. එයින් නොනැවතුන උන්වහන්සේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ වාසය වෙනුවෙන් ගඳකිලියක් කොට  එය වටකොට විහාර දහසක් කරවා සියලු සම්පත් බුද්ධශාසනයට පුදකොට  උන්වහන්සේ හමුවේ පැවිදි වනු ලැබුවා. ආචාරයෙන් හා ගුණයෙන් යුත්වූ  වතින් හා සීලයෙන් අගතැන්පත්ව, බුදුබව සොයමින්, බුදු සස්නෙහිම  සිත් අලවා වාසය කරන්නට වුණා. අප මහා බෝසතාණෝ සැදැහැයෙන් හා සතුටෙන් යුතුව, බුදුන් වෙත වෙත පැමිණ දෙවි මිනිසුන්ට අනුශාසනා කරණ බුදුරදුන්ගේ පා වන්දනා කරන්නට වුනා. එකල සම්බෝධිය (බුදුබව) හේතුකොටගෙන උන්වහන්සේ මහත් වූ ප්‍රීතිය සිත් තුල උපදවා ගත්තා. සම්බුදුරද තෙම නොපසුබස්නා සිත් ඇති බව දැන,’’මෙයින් තිස්එක්වන කපෙහි මේ පැවිදි තෙම බුදුවන්නේය’’ යනුවෙන් විසිඑක්වෙනි  නියත විවරණ දී වදාරනු ලැබුවා.

අසමවූ, මහර්ෂීවූ ඒ බුදුරදුන්ගේ මේ වචනය අසා සතුටු සිත් ඇති දෙවි මිනිස්සු මේ බුදුපැලයෙකැයි,

දස දහසක් සක්වළ දෙවියන් සහිත ලෝවැස්සෝ කුහුල්හඬ පවත්වන්නට වුණා.  අත්පොලසන් දෙන්නට වුණා.  සතුටින් සිනහසෙන්නට වුණා.  දොහොත් මුදුන් දී නමස්කාර කරන්නට වුණා.

’’ඉදින් මේ ලෝහිමියාණන්ගේ සස්න වරද්දන්නෙමු නම් අනාගත කාලයෙහි හෙවත් මතු කාලයෙහි මුන්වහන්සේ හමුවන්නෙමු.

’’යම්සේ ගඟක් එතර කරන්නාවූ හෙවත් පීනන්නාවූ මිනිස්සු ඉදිරිතොට වැරදී ගියහොත් යට තොට ගෙන මහ ගඟ එතර කරත්ද,

’’එපරිද්දෙන්ම අපි හැමදෙන මේ වෙස්සභූ බුදුරදුන් කාලයෙහි මගඵල අවබෝධකොටගත නොහැකි වුණොත්  මතු පැමිණෙන කාලයෙහි මේ බෝසතුන් හමුවන්නෙමු.’’ යනුවෙන් සැනසුම් සුසුම් හෙලන්නට වුණා. ඒ අතර සමහර විට ඔබත්  මමත් ඉන්නට ඇති.  ඒත් තවමත් සංසාරේ.

Ape Budu Hamuduruwo 88

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 88

 

අප මහා බෝසතාණන් වහන්සේට විසිඑක්වෙනි නියත විවරණය ලබාදුන්
වෙස්සභු  බුදුහාමුදුරුවෝ 01.

සිඛි බුදුරජාණන් වහන්සේ පිරිනිවුණායින් පස්සේ උන්වහන්සේගේ සාසනයත් ක්‍රමයෙන් පිරිහී අතුරුදන් වුනා. ඒ කාලේ අවුරුදු හැත්තෑදහසක් පරමායුෂ වැළඳු මිනිසුන්ගේ ආයුෂ අවුරුදු දහය දක්වා අඩුවුණේ සියලු සංස්කාර ධර්මයෝ අනිත්‍ය බව පෙන්වමින්. නැවතත් එය වැඩීමෙන් ලෝකවාසීන් අපමණ ආයු ඇත්තන් බවට පත්වුනා. ඒ කලෙත් බුදුවරු ලොව පහල වන්නේ නැහැ. මොකද අධික සැප සම්පත් සහ දිර්ඝායුෂ නිසා අනිත්‍ය ලක්ෂණය ලොවට වැටහෙන්නේ නැති නිසා. නැවතත් ඒ අප්‍රමාණ වූ ආයුෂ පිරිහෙමින් පැමිණ පරමායුෂ අවුරුදු හැටදහසට ලගා වුණා. අන්න ඒ කාලේ තමයි සර්වඥ වෙස්සභු නම් සාස්තෘන් වහන්සේ මෙලොවට පහල වුණේ.

උන්වහන්සේත් අනෙකුත් බෝසතාණන් වහන්සේලා වගේම පෙරුම් පුරමින් පැමිණ පාරමී සම්පුර්ණවුණායින් පස්සේ තුසිත දෙවුලොව ඉපදුනා.  දේවාරාධනයෙන් පස්සේ පස් මහා බැලුම් බලා දෙවුලොවින් චුත වුණේ කල්ප කාලාන්තරයක් පෙරුම් පෙරූ බුදුබව උදෙසා. උන්වහන්සේ ඒ සඳහා තෝරාගත්තේ අනුපම නුවර නිරන්තරයෙන්ම මහා ප්‍රීතියකින් කල්ගත කරන සුප්පතීත නම් රජුගේ අගමෙහෙසිය වූ සිල්වත් යසවතී දේවියගේ කුසයේ. සියලු දෙවිවරුන්ගේ ආරක්ෂා හා ආශීර්වාද මැද උන්වහන්සේ අනුපම උයනෙහි මෙලොව එලිය දුටුවා. උපතෙහිදීම ජනයා සතුටුකොට සෘෂභානාද කළා.  ඒ නිසාම උන්වහන්සේට නම් තබන දිනයේ වෙස්සභු කියා නම් තබනු ලැබුවා.

උන්වහන්සේත් අවුරුදු හයදහසක් ගිහිගෙයි වාසය කරනු ලැබුවා. උන්වහන්සේටත් සුචී සුරුචි රතිවඩ්ඩ නම අධික කම්සැප සම්පත් වලින් පිරි තුන්පහයක් වුණා. සුචිත්තා දේවිය තමයි අගබිසව වුනේ. ඇය ප්‍රමුඛ තිස්දහසක් ස්ත්‍රීන් උන්වහන්සේට දිවා රාත්‍රී උවැටන් කරනු ලැබුවා. එහෙත් හැමදාමටම එලෙස ඉන්න වුණේ නැහැ. දෙවියන් විසින් පෙන්වනු ලැබූ සතර පෙරනිමිති දුටු දිනම සංසාරේ පුරාගෙන ආපු පාරමිතා මතුව ගිහිගෙයින් නික්මෙන්නට තීරණය කළා. එදිනම තමයි සුචිත්තා දේවියට සුප්පබුද්ධ පුතා ලැබුනේ. ඒත් උන්වහන්සේ එය අභිනික්මනට බාධාවක් කරගත්තේ නැහැ. ලෝකසත්ත්වයා වෙනුවෙන් විමුක්තිය සොයා යෑමේ තිරණයේම සිටියා. උන්වහන්සේ ගෙහිගෙයින් නික්මුණේ රන්සිවිගෙයකින්. තනියමම නෙවෙයි. හැත්තෑදහසක පිරිවරද සමග. ඉන්නඅනතුරුව දෙවියන් විසින් පිරිනමන ලද කසාවතක් ගෙන පැවිදි දිවියට ඇතුලත්වුණා. ඒ හැත්තෑදහසක් වූ මහා පිරිවරද උන්වහන්සේ අනුව යමින් පැවිදි දිවියට එක්වුණා.

ඉන්පස්සේ වෙස්සභු බෝසතාණන් වහන්සේ ඔවුන්ව පිරිවරාගෙන සමසක් ප්‍රධාන විර්යය වැඩුවා. ඒ කල්ප ගණනකට පස්සේ ලොවට අලුත් ඉරක් පායපු තවත් එක් වෙසක්දිනයක්. සුචිත්ත නියම්ගමේ සිරිවඩ්ඪනාව සංසාරයේ පතාගෙන ආපු මීකිරිබත් හදාගෙන පැමිණියේ බුද්ධත්වයට පෙර දිනයේ වළදන අවසන් භෝජනය පුජා කරන්නට. උන්වහන්සේ එය වළඳා ඒ සල්වනයේම දිවාවිහාර කොට සවස නරින්ද නාරජු දුන් අටතණමිට ගෙන සල් බෝධිය වෙත දකුණු දෙසින් පැමිණියා. ඒ සල් බෝධියද මිට ඉහතින් කියූ පළොල් බෝධියේ ප්‍රමාණයම වුණා. උන්වහන්සේ සල්රුක වෙත පැමිණ හතලිස් රියන් පුළුලැති  තණ ඇතිරි අතුරා පර්යංකය වැළඳ මාර පරාජයකොට බුද්ධත්වයට පත්වුණා. කල්ප ගණනකට පසු නැවතත් බුදු සිසිලස දස දහසක් සක්වළ පුරා පැතිර ගියා. සක්වළ අතර පිහිට මහා ඝණ අන්ධකාරයෙන් යුතු ලෝකාන්තර නිරවල්ද ආලෝකමත් වුනා. දෙවියන්ගේ සාදු නද සක්වලින් සක්වලට පැතිර ගියා. ඒත් එදා ඔබටත් මටත් ඒ හඬ නොඇසුන නිසාදෝ තවමත් මෙම ඕඝ සසර තරණය කරමින් ඉන්නවා.

Ape Budu Hamuduruwo 87

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 87

 

දස දහසක් සක්වළ රුක්ෂලතාවන් මලින් ඵලින් බරකල සිඛී බුදුහාමුදුරුවෝ 03

සිඛී භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ බුද්ධවංශ කතාව බුද්ධවංසපාළියේ මෙලෙස සංක්‍ෂිප්ත කොට සදහන් වෙනවා.

විපස්සී බුදුරජුන්ට පසු කාලයෙහි සම්බුදුවූ, දෙපා ඇති සතුන්ට උතුම්වූ, අසමවූ, සමාන පුද්ගලයෙකු නැති’’සිඛී’’ නම් ජිනරාජතෙම විය.

මහර්ෂීවූ බුදුරජුගේ නුවර’’අරුණවතී’’ නම්. පිය තෙම’’අරුණවන්තු’’ රජය. වැදූ මව්’’පභාවතී’’ නම් වූවාය.

ඒ බුදුරජතෙම අවුරුදු සත් දහසක් ගිහිගෙයි වාසය කෙළේය. ’’සුවන්‍ද’’ ය,’’ගිරි’’ ය,’’වහන’’ ය යන උතුම් තුන් ප්‍රාසාද තුණක් වූහ.

මනාව සරසන ලද පිරිවර අඟනෝ විසිහතර දහසකි. බිරින්ද’’සබ්බකාමා’’ නම් වූවාය. පුත් තෙම’’අතුල’’ නම් වී.

(සිඛී) පුරුෂොත්තම තෙම සතර පෙර නිමිති දැක, ඇත් යානයෙන් මහබිනික්මන් කෙළේය. අට මසක් මුළුල්ලෙහි ප්‍රධාන වීර්‍ය්‍යය කෙළේය.

මහා වීර්‍ය්‍ය ඇති නරදෙටු’’සිඛී’’ ලොවග නා හිමිඳු බඹහු විසින් අයදනා ලද්දේ,’’මිගදාය’’ නම් නගරයෙහිදී දම්සක් පැවැත්වූ සේක.

මහර්ෂීවූ’’සිඛී’’ බුදුරදුන්ටද,’’අහිභූ’’ ද, ’’සම්භව’’ ද යන අග්‍රශ්‍රාවකයෝ දෙදෙනෙක් වූහ. උපස්ථායක තෙම’’ඛෙමඞ්ක’’ නම් වී.

’’මඛිලා’’ ද,’’පදුමා’’ ද යන අග්‍රශ්‍රාවිකාවෝ දෙදෙනෙක් වූහ. ඒ භාග්‍යවත්හුගේ බෝරුක’’ඇටඹ රුක’’ යයි කියනු ලැබේ.

’’සිරිවඩ්ඪ’’ ද,’’නන්‍ද’’ ද යන අග්‍ර උපස්ථායකයෝ දෙදෙනෙක් වුහ. ’’චිත්ත’’ ද,’’සුගුත්ත’’ ද යන අග්‍ර උපස්ථායිකාවෝ දෙදෙනෙක් වුහ.

රන් පහන් කණුවක් හා සමානව, දෙතිස් මහ පුරිස් ලකුණෙන් යුත්, ඒ බුදුරද තෙම උසින් සැත්තෑ රියනක් උස්වී.

ඒ (සිඛී) බුදුරජුන්ගේද බඹයක් තැන් පැතිර පවතින බැබලීමක් ඇති කයින් (නික්මෙන) ප්‍රභාවෝ රෑ දවල් නිතර තුන් යොදුනක් පමණ දිශානුදිශාවන්හි පැතිරෙත්.

මහර්ෂීවූ ඒ (සිඛී) බුදුරජුන්ට අවුරුදු සැත්තෑ දහසක් ආයුෂ වී. උන්වහන්සේ ඒතාක් කල් වැඩ සිටිමින් බොහෝ ජන සමූහයා (බව සයුරෙන්) එතර කළ සේක.

දහම් වැසි වස්වා, දෙවියන් සහිත ලෝ වැස්සන් තෙමා, ඒ නිවනට පමුණුවා, ශ්‍රාවකයන් සහිතවූ උන්වහන්සේ පිරිනිවි සේක.

අසූ අනූ ව්‍යඤ්ජනයෙන් යුත්, දෙතිස් මහ පුරිස් ලකුණෙන් යුත් සියල්ල අතුරුදන් විය. සියලු සංස්කාරයෝ හිස්වූවාහු නොවෙත්ද?

සිව්සස් අවබෝධ කළ’’සිඛී’’ මුනිසඳු’’දුස්ස’’ නම් ආරාමයෙහි පිරිනිවි සේක. එහිම උන්වහන්සේගේ උතුම් සෑය තුන් යොදුනක් උස්වී. (හෙවත් තුන් යොදුනක් උසට බඳින ලදී.)

විසිවෙනි බුද්ධවංශ වර්ණනාව මෙයින් සමාප්තවනවා.

Ape Budu Hamuduruwo 86

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 86

 

දස දහසක් සක්වළ රුක්ෂලතාවන් මලින් ඵලින් බරකල
සිඛී බුදුහාමුදුරුවෝ 02

සිඛී බුදුපියාණන් වහන්සේ සතිස් යොදුන් දක්වා පැතිරගිය මාරසේනවා තනිවම පරදවා බුද්ධත්වයට පත්වී ධර්මය දේශනා කිරීමට බ්‍රහ්මයාගේ ඇරයුම පිළිගත්තා. ඒ සඳහා හේතු සම්පත් ඇතිව සිටියේ උන්වහන්සේ හා සමග පැවිදි දිවියට ඇතුලත් වූ හැත්තෑලක්ෂයක් වූ පිරිවර. උන්වහන්සේ ඒ මොහොතෙහිම රණහංසයකු සේ අහසට නැග මිගාචිර උයනට බැස ඒ භික්ෂු සංඝයා අතරට ගියා. එහි හැත්තෑලක්ෂයක් භික්ෂූන් පිරිවරණ ලද උන්වහන්සේ ඔවුන් හමුවේ දම්සක් පැවැත්වුවා. එකළ කෙළලක්ෂයක් දෙනාට ධර්මාවබෝධ වුනා.

නැවත අරුණවතී රාජධානිය සමීපයෙහි අභිභූ රාජපුත්‍රයාටද සම්භව රාජපුත්‍රයාටද යන පිරිවර සහිත දෙදෙනාට දහම් දෙසා නවකෙළදහසකට දහම් අමා පොවනු ලැබුවා. ඒ දෙවන ධර්මාභිසමයයි.

තවත් දිනෙක සුරියවතී නුවර දොර සපු රුක්මුල තීර්ථකයන්ගේ මද මාන බිඳීම පිණිසද සියලු ජනයාගේ මෝක්ෂාර්ථය සඳහාද යමක ප්‍රාතිහාර්ය කරමින් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ධර්මය දේශනා කරනවිට අසූකෙළ දහසකට තෙවන ධර්මාවබෝධය වුනා.

ඒ කාලේ අප මහා බෝසතාණෝ පරිභුත්ත නුවර අරින්දම නම් රජව රජකම් කරමින් සිටියේ. සිඛි බුදුරජාණන් වහන්සේ පරිභුත්ත නුවරට වැඩි බව අසා සපිරිවර සමග රාජභවනයෙන් පෙරගමන් කොට පාදපද්ම යුගලයෙහි පිරිස් සහිතව සරසරින් නැමද දසබලයන් වහන්සේට ආරාධනා කොට සතියක් ආශ්චර්ය කුල සම්පත් ශ්‍රද්ධාවට අනුරූප මහදන් දී සළු ගබඩා හැර බුදුපාමොක් බික්සඟනට මහඟු සළු පුදනු ලැබුවා.

එමෙන්ම තමන්ගේ බල රූප ලක්ෂණ ජව සම්පන්න රන්දැල් මලාදියෙන් සරසන ලද නවරන් සොඳුරු දළකොපු චාමර යුග්මයෙන් බබළන මහත් මෘදු කන් ඇති සඳරේඛා මෙන් බබළන මුවශෝභා යුත් එවරණ ඇතු මෙන් සතුරන් වළකන වර ඇතුද පුදා ඇත් ප්‍රමාණයෙන් කැපබඩු ද පුජා කළා. මේ සියල්ල ඉවසා වැදෑරූ සිඛි ශාස්තෘන් වහන්සේ මෙයින් එක්තිස්වන කල්පයෙහි මොහු ගෝතම නමින් බුදුවන්නේ යැයි නියත විවරණ දී වදාරනු ලැබුවා.

නැවතත් දිව්‍යමය සාදුකාරය අත්පොලසන් හඬ සක්වලෙන් සක්වලට පතුරුනා. අප මහා බෝසතාණෝ තවත් නියත විවරණයක් අපව සතර අපායෙන් ගලවන්න ලබාගෙන නැවතත් මේ ඝෝර සසරේ නතරවුනේ එලෙසයි.

Ape Budu Hamuduruwo 85

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 85

 

සිඛී බුදුහාමුදුරුවෝ 01

දස දහසක් සක්වළ රුක්ෂලතාවන් මලින් ඵලින් බරකල
සිඛී බුදුපියාණන් වහන්සේගේ බුද්ධත්වය. 

විසිඑක් කපක් බුද්ධ ශූන්‍ය වීම.

විපස්සි බුදුහාමුදුරුවන්ට පස්සේ ඒ කල්පයද ගෙවිලා ගියා. ඊට පස්සේ කල්ප විසිඑකක්ම බුදුවරු මේ ලෝකයේ පහල වුනේ නැහැ. ඔබට දැන් හිතෙන්න ඕනේ ඔබ අප ඒ කාලය තුල කොතරම් සතර අපා දුක් විඳින්නට ඇතිද කියා. බුදුවරයෙකුගේ නිර්මල බුද්ධ ධර්මය පවතින මේ කාලයේත් මෙතරම් මිනිසුන් පිරිහිලානම් බුද්ධ කියන වචනයක් වත් ඇසීමට නොමැති කාලයක ලෝකයේ තත්ත්වය හිතාගන්නටත් බැහැ.

රන් පැහැයෙන් බබළන පභාවතී අග මෙහෙසිය.

උන්වහන්සේත් සුපුරුදු ලෙස පෙරුම් පුරමින් පැමිණ පාරමිතා සම්පුර්ණ වූවායින් පස්සේ තුසිත දෙවුලොව ඉපදී එයින් චුත වුණේ බුද්ධත්වය අපේක්ෂාවෙන්. ඒ භාග්‍යය ලැබුණේ භාරතයේ අරුණවතී නුවරට. පියාණන් වහන්සේ වුණේ පරම ගුණයෙන් යුත් අරුණවත රජතුමා. උන්වහන්සේගේ මෑණියෝ වුනේ පභාවතී අග මෙහෙසිය. ඇය රූසිරියෙන් අග තැන්පත් රන් පැහැයෙන් බබළන ස්ත්‍රියක්. පභාවතී දේවියගේ කුසතුල දසමාසයක් ගෙවුවේ දෙවියන්ගේ ආරක්ෂාව මැද්දේ. එය සෑම බෝසත්වරයෙකුටම ලැබූ ආශීර්වාදයක්.

සුවිසිදහසක් රූමත් තරුණ ස්ත්‍රීන්ගේ පුද සත්කාර

එලෙස දසමසක් ඇගේ කුසතුළ වැඩුණු බෝසත් බිලිඳා මෙලොව එලිය දුටුවේ නිපක උයනේ. නිමිති කියනන් උන්වහන්සේට නම් තබන දිනයේ සිඛාවක් මෙන් උණ්හීසය උඩනැගී හෙයින් සිඛී යනුවෙන් නම් කළා. උන්වහන්සේ අවුරුදු හත්දහසක් ගිහිගෙයි ගතකලේ සුචන්දකසිරි, සීරියස නාරිවසභ නම් අධිසුඛෝපභෝගී මාළිගා වල. සබ්බකාමා දේවිය පෙරටුකොට සුවිසිදහසක් රූමත් තරුණ ස්ත්‍රීන් උන්වහන්සේට ඇප උපස්ථාන කළා.

අභිනික්මණ

උන්වහන්සේත සතර පෙරනිමිති දැක සසර කලකිරී අතුල නම් පුතු උපන්දිනයේ ගිහිගෙයින් නික්මෙමින් අභිනික්මන් කලේ ඇත්යානයෙන්. ඒ තිනියම නෙවෙයි. හැත්තෑලක්ෂයක් පිරිවර සමග. උන්වහන්සේ සමග ඒ හැත්තෑලක්ෂයක් වූ පිරිවරම තපස් පැවිදි දිවියට අතුලුවුණේ සංසාරයේ පතාගෙන පැමිණි හැටියටමයි. ඒ මහා පිරිවර පිරිවැරූ උන්වහන්සේ අටමසක් ප්‍රධාන විර්යය වඩමින් ගතකලා. සෑම මෙහෙයක් ඉටුකිරිමටම සංසාරේ පතාගෙන ආපු බොහෝ දෙනා පෙළ ගැසී සිටිය නිසා කිසි දෙයක් අහඹුවක් වුණේ නැහැ. ඒ තවත් වෙසක් පුන්පොහෝ දිනයක්. සුදස්සන නියම්ගමේ පියදස්සි සිටුතුමාගේ දියණිය මීකිරිබත් එදින උදේම පිළියල කලේ මේ බව දැනගෙන නෙවෙයි. සංසාරේ පතාගෙන ආපු අධිෂ්ඨානය පින සමග මතුවීමෙන්.

දසදහසක් සක්වළ රුක්ෂලතාවන් බුද්ධත්වය වෙනුවෙන් මලින් ඵලින් බරවීම.

ඒ මිකිරිබත් වැළඳු සිඛී බෝසතාණෝ තරුණකිනිහිරි වනයෙහි දිවා කාලය ගතකලා. ඒ අතරතුරදී තමයි අනෝමදස්සී නම් තවුසා පැමිණියේ. ඔහුත් ඔහුගේ සංසාරේ පැතුම ඉෂ්ඨ කරගත්තේ අටතණමිට ලබාදීමෙන්. සිඛී බෝසතාණෝ ඒ අටතණමිටත් රැගෙන පුණ්ඩරික බෝධිය වෙත එළඹුණේ තනිවම. ඒ පුණ්ඩරික බෝධියද මිට පෙර කියූ පාඨලි බෝධිය ප්‍රමාණයම වුනා. එදිනම එය පනස් රියන් කඳ ඇතිව නැගී සිටියා. ඒ බුදුබව ලැබීමට සෙවන සැදීමට ස්වභාව ධර්මයෙන් කරනු ලබන ආශීර්වාදයක් ලෙස.  එහි ශාඛාද පනස් රියන් පමණ වුණා. සියලු ශාඛා සුවඳති මලින් ගැවසී ගත්තේ පරිසරයම සුවඳවත් කරමින්. මලින් පමණක් නොව ඵල සහිතද වුණා . එක පැත්තකින් තරුණ ගෙඩි. තව පැත්තකින් මැදිවියේ ගෙඩි. තවත් පැත්තකින් වඩා නොපැසුණු ගෙඩි. තවත් පැත්තකින් පැසුණු දිවඕජා මෙන් සුරස වර්ණ ගන්ධ රස සම්පන්න ගෙඩි තැන තැන එල්ලෙමින් තිබුනා. ඒ විතරක් නෙවෙයි. එදා දස දහසක් සක්වලම මල් හටගන්නා ගස් මලින්ද ඵල හටගන්නා ගස් ඵලින්ද යුක්ත වුණා කියලා කියනවා. ඒ තමයි සිඛී බුදුරජාණන් වහන්සේගේ පුණ්‍යමහිමය. ඒ ස්වභාව ධර්මයේ අනේක ආශීර්වාද මැද මාර පරාජය කරමින් තවත් බුදුවරයෙකු එලෙස ලොව්තුරා බුද්ධත්වයට පැමිණුනා.