Ape Budu Hamuduruwo 266

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 266 (සන්තිකේ නිධානය)

 

සත්සතිය 05 -05

භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ගුරුවරයකු පත්කර ගැනීම

අජපල් රුක් මුලැ මෙසේ රහසිගතව විවේකව හුන්නාවූ බුදුරජාණන් වහන්සේ වහන්සේට මෙලෙස කල්පනාවක් පහල වූ බව පසුකලෙක සද්‍ධම්ම ගරුක සුත්‍රයේදී බුදුරජාණන් වහන්සේ සංඝ පිරිස හමුවේ දේශණා කරනවා.

“මහණෙනි ගුරුවරයෙකු නැතිව, වැඩි මහල්ලෙකු නැතිව, වාසය කරයිද, එය දුකකි. එමනිසා මම කවර නම් ශ්‍රමණයෙක් හෝ බ්‍රාහ්මණයෙක් හෝ සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, ආශ්‍රයකොට වාසය කරම්ද?”

“මහණෙනි, ඒ මට, සම්පූර්‍ණ නොවූ සීලක්ඛන්‍ධයාගේ සම්පූර්‍ණ කිරීම පිණිස, අනෙක් ශ්‍රමණයෙකු හෝ බ්‍රාහ්මණයෙකු හෝ සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, ඇසුරු කොට වාසය කරන්නෙම් නම් මා විසින් සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, ආශ්‍රයකොට වාසය කළයුතුවූ, මට වඩා ශීලයෙන් වැඩිවූ, අනික් ශ්‍රමණයෙකු හෝ බ්‍රාහ්මණයෙකු හෝ නුවණැසින් නොදකිමි.

“මම සම්පූර්‍ණ නොවූ සමාධික්ඛන්‍ධයාගේ සම්පූර්‍ණ කිරීම පිණිස, අනෙක් ශ්‍රමණයෙකු හෝ බ්‍රාහ්මණයෙකු හෝ සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, ඇසුරු කොට වාසය කරන්නෙම් නම් මා විසින් සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, ආශ්‍රයකොට වාසය කළයුතුවූ, මට වඩා ශීලයෙන් වැඩිවූ, අනික් ශ්‍රමණයෙකු හෝ බ්‍රාහ්මණයෙකු හෝ නුවණැසින් නොදකිමි.

සම්පූර්‍ණ නොවූ ප්‍රඥාස්ඛන්‍ධයාගේ සම්පූර්‍ණ කිරීම පිණිස, අනෙක් ශ්‍රමණයෙකු හෝ බ්‍රාහ්මණයෙකු හෝ සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, ඇසුරු කොට වාසය කරන්නෙම් නම් මා විසින් සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, වාසය කළයුතුවූ, තමාට වඩා වැඩි ප්‍රඥාවෙන් යුත්, අනික් ශ්‍රමණයෙකු හෝ බ්‍රාහ්මණයෙකු මරුන් සහිත, බඹුන් සහිත, ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයන් සහිත, දෙවි මිනිසුන් සහිත ලෝකයෙහි, දෙවි මිනිසුන් සහිත ප්‍රජාවෙහි නුවණැසින් නොදකිමි.

“මම සම්පූර්‍ණ නොවූ විමුක්ති ස්ඛන්‍ධයාගේ සම්පූර්‍ණ කිරීම පිණිස, අනික් ශ්‍රමණයෙකු හෝ බ්‍රාහ්මණයෙකු හෝ සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, ඇසුරු කොට වාසය කරන්නෙම් නම් මා විසින් යමෙකුට සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, වාසය කළයුතුවූ, තමාට වඩා වැඩි විමුක්තියෙන් යුක්තවූ අනික් ශ්‍රමණයෙකු හෝ බ්‍රාහ්මණයෙකු හෝ මරුන් සහිත, බඹුන් සහිත, ශ්‍රමණ බ්‍රාහ්මණයන් සහිත, දෙවි මිනිසුන් සහිත ලෝකයෙහි, දෙවි මිනිසුන් සහිත ප්‍රජාවෙහි නුවණැසින් නොදකිමි.

“මහණෙනි, ඒ මට යම් මේ ධර්‍මයක් මා විසින් අවබෝධ කරණ ලදද, ඒ ධර්‍මය මම සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, ආශ්‍රයකොට වාසය කරන්නෙම් නම් යෙහෙකැයි යන මේ සිත ඇතිවිය.

“මහණෙනි, එකල්හි සහම්පතී මහා බ්‍රහ්ම තෙම, ඔහුගේ සිතින් මගේ සිතෙහි පහළවූ අදහස දැන, යම් සේ බලවත් පුරුෂයෙක් හැකුලූ අත දිග හරින්නේද, දිගු කළ අත හකුථවන්නේද, එසේම බ්‍රහ්ම ලෝකයෙන් අන්තර්ධාන වූයේ මගේ ඉදිරියෙහි පහළවිය. මහණෙනි, ඉක්බිති සහම්පතී බ්‍රහ්ම තෙම උතුරු සළුව ඒකාංශකොට පෙරවා, දකුණු දන මඩල පොළොවෙහි ඇන, මම යම් තැනෙක්හිද, ඊට ඇඳිලි බැඳ වැඳ භාග්‍යවතුන් වහන්ස, එය එසේමය. සුගතයන් වහන්ස, එය එසේමය. ස්වාමීනි, අතීත කාලයෙහි යම් ඒ අර්‍හත් සම්බුදු කෙනෙක් වූවාහුද, උන්වහන්සේලාද ධර්‍මයම සත්කාරකොට ගරුකාරකොට, ආශ්‍රයකොට වාසය කළාහුය. ස්වාමීනි, අනාගත කාලයෙහි යම් ඒ අර්‍හත් සම්බුදු කෙනෙක් වන්නාහුද, උන්වහන්සේලාද ධර්‍මයම සත්කාරකොට ගරුකාරකොට, ආශ්‍රයකොට වාසය කරත්. ස්වාමීනි, දැන් අර්‍හත් සම්‍යක් සම්බුද්‍ධවූ භාග්‍යවතුන් වහන්සේද ධර්‍මයම සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, ආශ්‍රයකොට වාසය කෙරෙත්වා. සහම්පතී මහා බ්‍රහ්ම රාජයා මෙසේ කීයේය. මෙසේ කියා නැවතද මෙසේ කීයේය.

“අතීත කාලයෙහි යම් සම්බුදු කෙනෙක් වූවාහුද, අනාගත කාලයෙහි යම් බුදු තෙනෙක් වන්නාහුද, බොහෝ දෙනාගේ ශොක නසන වර්‍තමාන යම් බුදුවරයෙක් වේද, ඒ සියලු දෙනා වහන්සේම සද්‍ධර්‍ම ගරුකව වාසය කළාහුය. වාසය කරත්. යලිදු වාසය කරන්නාහුය. මේ බුදුවරයන්ගේ ධර්‍මතාවයයි. එසේ හෙයින් වැඩ කැමැත්තහු විසින්, උසස් බව කැමති වන්නවුන් විසින් බුදුවරුන්ගේ අනුශාසනය සිහි කරමින් සද්‍ධර්‍මයට ගරු කළ යුතුයි.”

“මහණෙනි, සහම්පතී බ්‍රහ්මතෙම මෙසේ කීයේය. මෙය කියා මා වැඳ ගරුකොට එහිම අතුරුදහන් විය. මහණෙනි, ඉක්බිති මම බ්‍රහ්මයාගේ ඉල්ලීම දැන, මටද සුදුසුවූ, මා විසින් අවබෝධ කළ යම් ධර්‍මයක් වේද, ඒ ධර්‍මයම සත්කාරකොට, ගරුකාරකොට, ආශ්‍රයකොට, වාසය කළෙමි. මහණෙනි, යම් කලෙක සිට සංඝයාද මහත් බවට උසස් බවට පැමිණියේද, එකල්හි සංඝයා කෙරෙහිද මගේ ගෞරවය විය.”

උපකාරක ග්‍රන්ථ

අඞ්ගුත්තරනිකාය »චතුක්කකනිපාතපාළි » සද්‍ධම්ම ගරුක සූත්‍රය,

බළන්ගොඩ ආනන්දමෛත්‍රෙය නාහිමිපාණන් වහන්සේගේ සිද්ධාර්ථ ගෞතම බුද්ධ චරිතය

Ape Budu Hamuduruwo 265

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 265 (සන්තිකේ නිධානය)

 

සත්සතිය 05 -04

පුරුෂයින්ගේ දුබලකම් බුදුවරයෙකු තුලින් සෙවූ මාර දුතියෝ.

කැලයේ සිටින මහා ඇත්රාජයෙකු වෙත යවනු ලැබූ ගණිකා ඇතින්නියන් ස්ත්‍රී භාව දර්ශණයෙන් පොළඹවා එම ඇත් රාජයාව බැඳගෙන එත්ද එලෙසම අප ඔහුව රාග බැම්මෙන් බැඳ ඔබවෙත ගෙන එන්නෙමු යැයි තම පියාණන් හට දුන් පොරොන්දුව ඉෂ්ඨ කිරීමට අතිශයින් රූමත් මාර දුතියන් තිදෙනා බුදුන් වෙත පැමිණියා. තන්හා, රති, රගා මාර දුතියන් තිදෙනා බුදුරජාණන් වහන්සේ වෙත පැමිණ ලයාන්විත ස්වරයෙන් මෙලෙස විමසනු ලැබුවා.

“ශ්‍රමණයාණනි, අප ඔබට පා මෙහෙවර කිරීම සඳහා පැමිණියෙමු. ඒ වනවිටත් භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සියලු කෙලෙසුන්ගෙන් මිදී සිටි නිසා ඔවුන්ගේ වචනය සිතට ගත්තේ නැහැ. ඉන්පසු තණහාද, රතිද, රගාද, යන මාරදූහු එක් පැත්තකට ඉවත්වගොස් මෙලෙස සාකච්චා කරන්නට වුණා .

“පිරිමින්ගේ අදහස් විවිධයි. එය පිරිමියාගෙන් පිරිමියාටත් වෙනස්. සමහර අය විවාහ නොවූ ලාබාල ස්ත්‍රීනට ආසයි. සමහර අය විවාහක ස්ත්‍රීනට ආසයි. සමහර අය ගැබ්බර ස්ත්‍රීනට කැමතියි. සමහර අය එක් ළමයෙකු වැදූ ස්ත්‍රීනට කැමතියි. සමහර ය දෙන්නෙක් වැදූ ස්ත්‍රීනට කැමතියි. සමහර අය මැදි වයසේ ස්ත්‍රීනට කැමතියි. සමහර අය මැදි විය ඉක්මවූ ස්ත්‍රීනට කැමතියි. මෙලෙස ඔවුන්ගේ ආශාවන් විවිධ නිසා අපි බාල වියේ සිට වැඩිහිටි විය දක්වා විවිධ මට්ටමේ වෙස් සියය බැගින් බුදුන් වෙත එළඹෙමු.

මෙසේ විවිධ වෙස්ගෙන බුදුන් වෙත පැමිණ බැලමෙහෙවර කම් කිරීමට ඉල්ලා සිටියත් නිහඬව සිටි බුදුන් දෙස බලමින් ඔවුන් මෙලෙස කතා වුණා.

‘අප පියා කීයේ ඇත්තක්මය. එනම් “සුගතයෝ ලොව රහත් කෙනෙක. රාගයෙන් බැඳ ගෙනිය නොහැක්ක. මරහුගේ බල පැවති පෙදෙස ඉක්මවාලූ කෙනෙක. එබැවින් මම් බොහෝ සේ ශෝක කෙරෙමි” යි. “අපි රාගය පහ නොකළ මොනම මහණකු කරා හෝ බමුණකු කරා හෝ මේ උපක්‍රමයෙන් එළඹුණමෝ නම් ඔහුගේ ළය හෝ පැලෙන්නේය, උණු ලේ හෝ ඔහුගේ කටින් පිටවන්නේය, උමතු බවට හෝ පැමිණෙන්නේය. සිත් කැලඹුමට හෝ පැමිණෙන්නේය. සිඳිනු ලැබූ යම් නිල් බටගසක් යම් සේ වියලෙන්නේද, වෙසෙසින් වියලෙන්නේද, මැලවෙන්නේද, එසේම හෙතෙම වියලෙන්නේය, වෙසෙසින් වියලෙන්නේය, මැලවෙන්නේය” යි පවසන්නට වුණා.

ඉක්බිති තණහාද, අරතිද, රගාද, යන මාරදූහු භාග්‍යවතුන් වහන්සේ යම් තැනෙකද එතැනට පැමිණිය. පැමිණ පසෙක සිටිය. පසෙක සිටි තණ්හා මාරදූ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ගාථාවෙන් මෙලෙස කියනු ලැබුවා.

“ශෝකයට පැමිණ, වෙනෙහි සිතිවිලි සිත සිතා ඉන්නෙහිද? වස්තුවක් පැරදුණෙහිද? නැතහොත් වස්තුවක් පතමින් ඉන්නෙහිද? ගමෙහි යම් අපරාධයක් හෝ කෙළෙහිද? මහජනයා හා කවර හෙයින් යහළුකම් නොකෙරෙහිද? කිසිවකු හා ඔබේ යහළුබවෙක් ඇති නොවේද?”

එවිට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ: “මම් ප්‍රියවූ, මිහිරි ස්වභාවය ඇති, කෙලෙස් සෙනඟ පරදවා, තනිව ධ්‍යාන කිරීමෙන් අභිමතාර්ථය ලැබගැන්ම වූ, ළය නිවීම වූ, රහත්ඵලය අවබෝධ කෙළෙමි. එබැවින් ජනයා හා යහළුකම් නොකරමි. කිසිවකු හා මගේ යහළුකමෙක් නැත්තේය” යි වදාරණු ලැබුවා.

ඉන්පසු රති මාරදූ භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ගාථායෙන් මෙසේ කියනු ලැබුවා.

“මෙහි කවර විහරණයක් බහුලකොට ඇති මහණතෙම පඤ්චවාරික කෙළෙස් මහවතුර තරණය කෙළේද? මෙලොව සයවැනි (මනෝවාරික කෙලෙස්) මහවතුරත් එතර කෙළේද? කාමසංඥාවෝ බොහෝ සෙයින් කෙසේ ධ්‍යාන කරන ඔහු නොලැබ මුඑමනින් බැහැර වෙත්ද? “

එවිට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ , “සන්සුන් කය ඇති, මොනවට මිදුණු සිතැති, කර්‍ම රැස් නොකරන, සිහියෙන් යුක්තවූ කාමාදී ආලය නැති රහත්තෙම චතුස්සත්‍යධර්‍මය දැන, විතර්‍ක රහිත ධ්‍යාන ඇක්තේ නොකිපෙයි, නොම සිහිකෙරෙයි, නොම හැකුඑනේද වෙයි.’

“එසේ බහුල විහරණ ඇති මහණතෙම මෙහි තරණය කළ පඤචවාරික (කෙලෙස්) ඇතියේ, සයවැනි (මනෝවාරික කෙලෙස්) මහ වතුරත් තරණය කෙළේය. කාම සංඥාවෝ මෙසේ බහුල විහරණ ඇති, ධ්‍යාන කරන ඔහු නොලැබ, මුළුමනින් ඔහුගෙන් බැහැරවෙත්ය” යි වවදාරනු ලැබුවා.

එවිට රගා නම් මරදූ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සමීපයෙහි නැවතත් මේ ගාථාව කීවා:

“ගණයා කෙරෙහිත්, සමූහයා කෙරෙහිත් හැසිරන මෙතෙම තෘෂ්ණාව සින්දේය. බොහෝ සත්ත්‍වයෝද ඒකාන්තයෙන් මොහු ගිය මගින් යන්නාහ. ආලය නැති මෙතෙම බොහෝ ජන සමූහයක් මාර රාජයාගෙන් පැහැරගෙන පරතෙරට (නිවනට) පමුණුවන්නේය.”

එවිට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙසේ වදාරනු ලැබුවා. “මහාවීරවූ කථාගතවරු සද්‍ධර්‍මයෙන් සත්ත්‍වයන් එතෙරට (නිවනට) පමුණුවත්මය. නුවණැතියන් ධර්‍මයෙන් සත්ත්‍වයන් එතෙර පමුණුවනකල්හි එයට කවර ඊර්‍ෂ්‍යාවෙක්ද?”

සියලු උත්සාහයන් නිෂ්ඵලව අවසානයේ තණහාද, අරතිද, රගාද, යන මාර දියණියන් පාපී මාරයා යම් තැනෙකද එතැනට පැමිණිය.

පාපී මාරයා, නැවත තමන්වෙත හිසතින් පැමිණෙන තණහාද, අරතිද, රගාද, යන මාරදූන් දුරදීම දුටුවා. දැක මෙසේ ගාථාවලින් කියනු ලැබුවා.

“අනුවණයිනි, නෙළුම් දඬුයෙන් කන්දක් පළන්නට සිතවුද? නියෙන් පර්‍වතයක් සාරන්නහුද? දතින් යකඩ විකන්නහුද?

“හිස මතුයෙහි මහ ගලක් තබාගෙන ගැඹුරෙහි පය ගසන්නට තැනක් සොයවුද? ළයෙහි උලක් වැදුණු සෙයින් කලකිරී ගෞතමයන් හමුවේ පැරදී එවුද?

(සංගායනා කළ තෙරහු මෙසේ කීහ:) තණ්හාද, අරතිද, රගාද යන මාර දූහු දිලිහි දිලිහී බුදුරජුන් වෙත ආහ. එහෙත් සුළඟ පුළුන්පෙදක් ඉවතලූවා සේ ශාස්තෲන් වහන්සේ එහිදී ඒ මර දූන් දුරුකළ සේක.

උපකාරක ග්‍රන්ථ

සංයුත්තනිකාය » සගාථාවග්ගපාළි » මාරසංයුත්තං » තතියවග්ගො » මාරධීතු සූත්‍රය , ජාතකට්ඨ කතා

Ape Budu Hamuduruwo 264

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 264 (සන්තිකේ නිධානය)

 

සත්සතිය 05 -03

බුදුන් හමුවේ නැවත නැවතත් පරාජය වී දොම්නසට පතු වූ මරුන්ගේ සහයට දියණියන් පැමිණීම.

මෙලෙස අප මහා බුදුපියාණන් වහන්සේ බුදුවීමෙන් පසුවත් මාරදේව පුත්‍රයාගේ අනේකවිධි බාධා හමුවේ පසුබට නොවෙමින් පස්වෙනි සතිය තවදුරටත් අජපල් නුග රුකමුල රැඳෙමින් ධර්මය මෙනෙහි කරමින් නිවන් සුව විඳිමින් වැඩ සිටිය. එසමයෙහි මාර දෙවි පුත් “මෙතෙක් කල් මොහුගේ සිදුරු සොයමින් ලුහු බැන්ඳේ වී නමුත් මොහුගේ කිසි දෝෂයක් නො දුටිමි. මොහු මගේ බලය ඉක්ම වූයේ”යැයි නො සතුටුව මහමග හිඳ කරුණු සොළසක් මුල් කොට බිම රේඛා සොළසක් අඳිනු ලබන්නට වුණා. ඒ කරුණු මෙසේ ජාතක අට්ඨ කතාවෙහි මෙලෙස සඳහන් වෙනවා.

  1. මම මොහු මෙන් දාන පාරමිතාව නො පිරුවෙමි. එම නිසා මම මොහු සමාන කෙනෙක් නො වීමි යි පළමු වැනි රේඛාව අඳිනු ලැබුවා. එලෙසම,
  2. මම මොහු මෙන් ශීල පාරමිතාව,
  3. නෛෂ්ක්‍ර‍ම්‍ය පාරමිතාව,
  4. ප්‍ර‍ඥා පාරමිතාව‍,
  5. වීරිය පාරමිතාව,
  6. ක්ෂාන්ති පාරමිතාව,
  7. සත්‍ය පාරමිතාව,
  8. අධිෂ්ඨාන පාරමිතාව,
  9. මෙත්තා පාරමිතාව,
  10. උපේක්ෂා යන පාරමිතා නො පිරුවෙමි. එම නිසා මම ඔහු හා සමාන නො වීමි.

ඒ සේ ම මම මොහු මෙන් අන්‍යයන්ට පොදු නො වූ

  1. ඉන්ද්‍රියපරෝපරියන්ත ඥාණය,
  2. ආසයානුසය ඥාණය,
  3. මහා කරුණා සමාපත්ති ඥාණය,
  4. යමක ප්‍රාතිහාර්ය ඥාණය,
  5. අනාවරණ ඥාණය,
  6. සබ්බඳුත ඥාණය ලැබීමට දශ පාරමිතාවත් නො පිරීමි. එම නිසා මම ඔහු හා සමාන නො වීමි යි, පිළිවෙලින් සොළොස් රේඛාව ද අඳිමින් සිටියා.

එවේලෙහි තන්හා, රති, රගා යන මාර දියණියෝ තිදෙන “අපගේ පියා පෙනෙන්ට නැත. ඔහු කොහි ගියේදැ යි” බලමින් සිටියදී, දොම්නසට පත් ව බිම ඉරි අඳිමින් සිටිනු දැක පියා ළගට ගොස් නො සතුටට කරුණු කාරණා විමසන්නට වුණා. එවිට මාර දේවපුත්‍රයා ඔවුනට මෙසේ පවසන්නට වුණා.

දියණියනි, මේ ශ්‍රමණ ගෞතමයෝ මගේ අණසක ඉක්මවා සිටිති. මෙතෙක් කල් ඔහු පසුපස ගිය මුත් ඔහුගේ කිසියම් හෝ වරදක් නුදුටිමි. එම නිසා දුකට පත්වීමි.

එසේ නම් පියාණෙනි, ඒ ගැන නො සිතන්න. අපි ඔහු නතු කොට ගෙන එන්නෙමි.

දියණිවරුනි, ඔහු කිසිවකුගේ වසගයට ගත නො හැකිය. මේ මහා පුරුෂයා නො සෙලවෙන සැදැහැයෙන් යුක්ත වූයේය. පියාණෙනි, අපි ගැහැනු වෙමු. දැන් ම අපි ඔහු කාමාශා පුඬුවෙන් බඳිනෙමු. ඒ ගැන ඔබ සැක නො සිතන්නැ යි, පවසා සනසා බුදුන්වහන්සේ සිටියේ යම් පෙදෙසකද එදෙසට පියමණින්නට වුණා.

උපකාරක ග්‍රන්ථ

ජාතකට්ඨ කතා

Ape Budu Hamuduruwo 263

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 263 (සන්තිකේ නිධානය)

 

සත්සතිය 05 -02

මරහු ගේ දෝෂාරොපණයක් (තපොකම්ම සූත්‍රය)

අජපල් නුග රුක මුල වැඩ ඉන්නා භාග්‍යවතුන් වහන්සේට “අනර්ථ නිඃශ්‍රිත දුෂ්කර ක්‍රියායෙන් තමන් මිදී මැදුම් පිළිවෙතෙහි පිහිටා බුදු වූ බව කොතරම් යෙහෙක් දැ,යි සිතක් පහළවුනා. එවිට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වූ කල්පනාව දැනගත් මාර දේවපුත්‍රයා එහි පැමිණ,

“යම් තපසෙකින් සත්වයෝ පිරිසිදු වෙත්ද, එසේවූ ඒ දුෂ්කර ක්‍රියා තපසින් ඉවත්ව, අශුධවම හිඳ, ‘ශුද්‍ධයෙමි’ යි සිතන්නේහිය. ශුද්‍ධයට යන මග වරදවා ගත්තෙහිය.”එවිට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මේ පවිටු වසවත් මරු යයි දැන ඔහුට ගාථාවලින් මෙසේ වදාරනු ලැබුවා.

 ““යම්කිසි අමර තපසක් (ශරීරයට දුක් දීමෙහි යෙදීමක්) වේද, එය අවැඩම පිණිස පවතීයයි. වනයෙහි රිටි පලුපත් ගෙන නැවක් පදවන්නට තැත් කිරීමක් මෙන් සියලු අනර්‍ථය ගෙන දෙන්නේයයි දැන, “ශීල – සමාධි – පුඥා යන මාර්‍ගය සත්‍යාවබෝධය පිණිස වඩා පරම ශුද්‍ධිය (රහත් බව) අත්පත් කෙළෙමි. මරුව, තෝ පැරදුනෙහිය.” යි වදාරනු ලැබුවා. එවිට මාර තෙම “බුදු රජු තමා හැඳින ගත්තේ යැයි දැනැ දොම්නසින් එසැණින්ම අතුරුදහන් වුණා.

මරහු විශාල ඇත්රාජයෙකුගේ වෙසක් මවා බුදුරදුන් බිය කරන්නට කළ උත්සාය – (නාග සූත්‍රය)

එක් දිනක් රෑ දැඩි කළුවරයෙහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේ අජපල් රුක අසළ සක්මන් කෙළවරැ ගල් පුවරුයෙහි වැඩ සිටියා. මඳින් මඳ වැහි පොද ද වැටෙමින් පැවතියා. ඒ වෙලේ දෙවමාරපුත්‍ර තෙම භාග්‍යවතුන් වහන්සේට බිය ගන්වන අදහසින් විශාල ඇත්රාජයෙකුගේ වෙසක් මවා ගත්තා. ඒ ඇත් රාජයාගේ හිස මහ කළුගලක් වගෙයි. දත් පිරිසිදු රිදී මෙන් සුදුය. හොඬ මහ නගුලිසක් පමණ විශාල ය.

 භාග්‍යවතුන් වහන්සේ “මේ මාරයා”යි දැන “දීර්ඝ කාලයක් ම ප්‍රිය අප්‍රිය අනේක ප්‍රකාර වෙස් ගෙන නොයෙක් වර මා වෙත ආයෙහි ය. ලාමකය, මේ යුෂ්මතාගේ බිය ගැන්වීමේ ව්‍යාපාරයෙන් වැඩෙක් නැතැයි වදාරනු ලැබුවා. එ විට මාර තෙම “බුදු රජහු මා හැඳින ගත්තෝ” යි සිතා දොම්නසින් එහි ම අතුරු දහන් ව ගියා.

නොයෙක් ආකාර වූ පියකරු බියකරු වෙස් මවමින් බුදුන් බියගැන්වීම. (සුභ සූත්‍රය)

තවත් වරෙකැ මාර තෙම අඳුරු වේලායෙහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේට බිය ඇතිකරන අදහසින් කුදු මහත් ශුභාශුභ වෙසින් පෙනෙන්නට විය. එ විටැ ද පළමු සේ ම වදාරා, “මාරය, කයින් වචසින් මනසින් සංවෘත වූවෝ යුෂ්මත්හුගේ වශගයට නො යෙත්, යුෂ්මත්හුගේ අත වැස්සෝ හෝ නො වෙත් යැ” යි වරනු ලැබුවා. එවිටත් පළමු සේ ම මාරයා ලජ්ජාවෙන් පළා ගියා.

උපකාරක ග්‍රන්ථ

සංයුත්තනිකාය » සගාථාවග්ගපාළි » මාරසංයුත්තං » පඨමවග්ගයෙහි » තපොකම්ම සූත්‍රය, නාග සූත්‍රය, සුභ සූත්‍රය

Ape Budu Hamuduruwo 262

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 262 (සන්තිකේ නිධානය)

 

සත්සතිය 05

බුද්ධත්වයෙන් පසු ප්‍රථමයෙන්ම බුදුන් දුටු එහෙත් නිවන් නුදුටු බ්‍රාහ්මණයා

හරිම පුදුමයි. සමහරවිට අපට අහම්බෙන් හෝ දෝතටම ලැබෙන වාසනාව අප නොදැනුවත්වම අතහැරී යන හැටි. සමහරවිට අපහට වටිනා කල්‍යාණ මිත්‍ර ඇසුර අහිමිවෙන්නේ අපේ මනාන්නය නිසාමයි. මේ කියන්න යන කතාවත් එහෙමයි. බුදුවීමෙන් පසු බුදුන්වෙත පැමිණිමට වාසනාව ලත් මිහිපිට විසූ ප්‍රථම පුද්ගලයාට අහිමි වුනේ ලොව යම් පුද්ගලයෙකුට අහිමිවිය හැකි වටිනාම දේ. එනම් බුද්ධත්වයෙන් පසු පළමු දර්මදේශණාව පමණක් නෙවයි සසර දුකෙන් එතෙර වීමට තියෙන නිවනත් කල්ප කාලාන්තරයකට පස්සේ ඔහුගේ අත ළඟටම ඇවිදින් අහිමි වී ගියා. සමහරවිට ඔහු මබද මාද විය හැකි මෙන්ම ඔබත් මමත් අතරේ මේ මොහොතේද සිටිය හැකියි. ඒ කථාවපිලිබඳ බොහෝ කරුණු සුත්‍ර පිටකයේ නැතත් අට්ඨ කථාවකියවීමෙන් සුළු කරුණු ටිකක් සොයාගත හැකි වුණා.

අජපාල නුගරුක වෙත පැමිණීම

බුදු වීමෙන් මෙලෙස මසක් ගත වුණා. මින් පෙර සඳහන් කල පරිදී මසක් ම බෝ මැඩ අසළ විසූ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ඉන් නික්ම අජපාල නුග රුක කරා වැඩම කොට ඒ මුලැ සතියක් විමුක්ති සුඛය විඳිමින් සිටියා. අජපාල යන්නෙහි තේරුම එම නුග රුක සහ එම පරිසරය සම්බන්ධ විස්තර අටුවා ආචාරීන් වහන්සේලා මෙලෙස සඳහන් කොට තිබෙනවා.

අජපාල නිග්‍රෝධ නාමයෙහි තේරුම (උදානට්ඨකතා – සිවුවැනි සුත්‍ර වර්ණනාව)

සිව්වැනි උදානයෙහි අජපාල නිග්‍රෝධෙ යනු එළුවන් රකින්නෝ එහි ගොස් නුග රුක් සෙවනෙහි හිඳිති.එහෙයින් අජපාල නිග්‍රෝධ නාමය ඇතිවිය.ඇතැමෙක් වේදය සජ්ඣායනා කරන්නට අසමර්ථ වූ මහලු බමුණෝ එහි ප්‍රකාර පරික්ෂේප වලින් යුක්ත වූ නිවෙස් සාදාගෙන සියල්ලෝම එහි විසූ බැවින් අජපාල නිග්‍රෝධ යන නාමය විය. එහි මේ වචනාර්ථය යි. න ජපනතී ති (ජප නොකරත්) අජපා නම් වේ.මන්ත්‍ර සජ්ඣායනා නොකරන්නෝ යි අර්ථය යි .අජපා අය ඇලෙන රුචි කරන නිවාස මෙහි ඇති නිසා අජපාල යයි සමහරු කියති. යම් ලෙසකින් මධ්‍යහන සමයෙහි ඒ රුක් වෙත පැමිණි එළුවන් තමන්ගේ සෙවනැල්ලෙන් පාලනය කරයිද රකීද එබැවින් අජපාල නම් නාමය ආරෝපණය විය යැයි වෙනත් කෙනෙක් කියති .

අජපාල නුගරුක වෙත පැමිණීම

 භාග්‍යවතුන් වහන්සේ මෙලෙස අජපාල නුග රුක කරා වැඩැ ඒ මුලැ සතියක් විමුක්ති සුඛය විඳිමින් සිටින අතරතුර “උන් වහන්සේ පල සමවතින් නැඟී සිටි යම් වේලාවෙක මානයෙන් දැඩි වූ, අනුන් හෙලා දක්වා සුලු එක්තරා බමුණෙක් එහි පැමිණිය. පැමිණ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සමග සතුටු සාමිචියේ යෙදුණා. සතුටු විය යුතු සිහිකටයුතු කථාව කොට නිමවා එකත් පසෙක සිටියාවූ ඒ බ්‍රාහ්මණයා භාග්‍යවතුන් වහන්සේට මෙසේ පවසා සිටියා.

බුදුන්ගෙන් ඇසු ප්‍රථම ප්‍රශ්ණය

ඒ “භගවත් ගෞතමයන් වහන්ස කරුණු කීයකින් බ්‍රාහ්මණයෙක් වේද? කෙනෙකු බමුණකු කරණ ධර්මයෝ කවරහුද?” යනුවෙන් .

ඉන්පසු භාග්‍යවතුන්වහන්සේ මේ කාරණය අසා ඒ වේලාවෙහි මේ ප්‍රීතිවාක්‍යය ප්‍රකාශ කරනු ලැබුවා.

‘පවු දුරුකළ මානාහංකාරයෙන් අනුන් හෙලා නොදක්නා කෙලෙස් කසට නැති, කෙලෙසුන් කෙරෙන් සිත රැකගත්, සතර

මග නුවණින් නිවන් කරා පැමිණි මාර්ග බ්‍රහ්මචර්යය වැසනිමවූ යමෙක් වේද, හේ සැබෑ බ්‍රාහ්මණයා නම් වේ. ලොව කිසි අරමුණකුත් රාගාදී වශයෙන් නොගන්නා හෙතෙම තමා බමුණෙකැයි කියානම් ඒ කරුණු සහිතය.”

දැන් ඔබට මෙයින් ප්‍රශ්ණ කිහිපයක් පැන නැගෙයි. එනම් ඔහු කෙලෙසද ගෞතමයන් වහන්ස කියා ආමන්ත්‍රණය කලේ කියලා. දෙවැන්න ඇයි බුදුරජාණන් වහන්සේ ඔහුට දීර්ඝ ධර්ම දේශනයක් නොකළේ කියලා. එයට පිළිතුරද අට්ඨකතාවෙහි මෙලෙස සඳහන් වෙනවා. උදානට්ඨකතා – සිවුවැනි සුත්‍ර වර්ණනාව

කෙසේ නම් මේ බ්‍රාහ්මනයා මේ අවස්ථාවෙහි භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ ගෝත්‍රය දැනගත්තේද ? එය මේ අවස්ථාවෙහි පමණක් නොවේ, සය මසක් ප්‍රධන් වීර්යය කරණ සමයෙහි උපස්ථායක පස්වග මහණුන් සමග හැසිරෙන කල්හිත් ඊට පසු ඒ වෘතය අත්හැර උරුවෙලා වෙහි සේනානි ගම හුදෙකලාව පිඬු පිණිස හැසිරෙන කල්හිත් මේ බමුණා විසින් සම්මා සම්බුදුරජාණන්වහන්සේ දැක ඇත. කතාබහ ද කර ඇත. එබැවින් එම බමුණා පෙර පස්වග මහණුන් විසින් සම්මා සම්බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ගෝත්‍රය සිහිකරමින් ගෞතම යැයි ඇමැතීම අසා ඇත. එතැන් පටන් ශ්‍රමණ ගෞතමයන් යයි සම්මා සම්බුදුරජාණන් වහන්සේ චන්ද්‍රයා මෙන් සූර්යයා මෙන් ප්‍රකට වූහ.ප්‍රසිද්ධ වූහ. ඔහු විසින් ඇසූ ප්‍රශ්නයේ සියල්ල දැන , ඒ බමුණාට ධර්මය දේශනා නොකළහ. කුමක් නිසාද? ධර්ම දේශනාවට සවන් නොදෙන බැවිනි. එසේ වුවත් මේ ගාථාව අසා ඒ බමුණාට සත්‍යය අවබෝධ නො වී ය. මෙසේ මේ උපක ආජීවකයාට බුද්ධගුණ ප්‍රකාශිත ධම්මචක්ක සූත්‍රය දේශනා කිරීමට පෙර සම්මා සම්බුදුරජාණන් වහන්සේ විසින් දේශනා කරන ලද කොටස ඇසූ තපස්සු භල්ලික යන්ට දෙසරණ ලැබීම මෙන් වාසනා සම්පත ම උපන්නේය. ශෛකෂභාවය (රහත් මඟ හැර ඉතිරි මාර්ගඵල) හෝ ධර්මය අවබෝධ වීමක් නොවීය. මේ වනාහි ධර්ම ස්වභාවයයි.

මෙලෙස බුදුන් වෙත ප්‍රථමයෙන්ම පැමිණ ප්‍රථම ප්‍රශ්ණය යොමුකෙරූ ඔහුහට මගඵල ද, නිවනද,ප්‍රථම ධර්ම දේශනයද, බුදුවීමෙන් පසු දෙන්නා වූ ප්‍රථම දානයද ගිලිහී ගියේ පින් මදිකමට වඩා අහංකාරය නිසාම වෙන්නට ඇති කියලයි මට හිතෙන්නේ. ඔබටද මටද එය ජීවිතයට හොඳ පාඩමක්.

උපකාරක ග්‍රන්ථ

ඛුද්දකනිකාය » උදානපාළි » බොධිවග්ගො » (අජපාල) නිග්‍රොධ සූත්‍රය – උදානට්ඨකතා – සිවුවැනි සුත්‍ර වර්ණනාව