Ape Budu Hamuduruwo 45
අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 45
සිංහ රාජයෙකු වී නියත විවරණ ලබාගත් අපේ බෝසතාණෝ
පදුම බුදුහාමුදුරුවෝ. 03
ඒ පදුම බුදුන්වහන්සේගේ ශීලය අසමය. සමාධියේත් කෙළවරක් නැත. උතුම් සර්‍වඥතාඥානය නොහොත් ෂට් අසාධාරණ ඥානයද අසංඛ්‍යය. නොගිණිය හැක. විමුක්තියද උපමා රහිතය. ඒ පදුම භාග්‍යවතුන් වහන්සේගේ බුද්ධවංශ කතාව බුද්ධවංසපාළියේ මෙහෙම සංෂිප්ත කොට සදහන් වෙනවා.
මහර්ෂීවූ පදුම බුදුරදුන්ගේ උපන් නුවර ’’චම්පක’’ නම් වී.
පියතෙම ’’අසම’’ නම් රජය. වැදූ මව්තොමෝ ’’අසමා’’ නම් වූවාය.
ඒ බුදුවරතෙම අවුරුදු දසදහසක් බුදුවීමට පෙර ගිහිගෙයි විසීය.
’’නන්දා’’ ය, ’’සූඝසා’’ ය, ’’උත්තරා’’ ය යන උතුම් තුන් පහයක් වූහ.
මනාව සරසන ලද පිරිවර අඟනෝ තිස්තුන් ලක්ෂයකි. ප්‍රසිද්‍ධවූ ඒ බිරින්ද ’’උත්තරා’’ නම් වූවාය. පුත් තෙම ’’රම්ම’’ නම් වී.
පදුම ජිනරාජතෙම සතර පෙර නිමිති දැක, රිය යානයෙන් මහබිනික්මන් කෙළේය. නොඅඩු අට මසක් මුළුල්ලේ බුදුවීම පිණිස ප්‍රධාන වීර්‍ය්‍යය කෙළේය.
මහාවීරවූ පදුම නම් ලොනාහිමි තෙමේ බඹහු විසින් අයදනා ලද්දේ, ’’ධනඤ්ජය’’ නම් උතුම් උයනෙහිදී දම්සක් පැවැත්වී.
මහර්ෂීවූ පදුම බුදුරදුන්ට සාලද, උපසාලද යන අග්‍රශ්‍රාවකයෝ දෙදෙනෙක් වූහ. උපස්ථායක තෙමේ වරුණා නම් වීය.
’’රාධා’’ ද, ’’සුරාධා’’ ද යන අග්‍ර ශ්‍රාවිකාවෝ දෙදෙනෙක් වූහ. ඒ භාග්‍යවත්හුගේ බෝධිය ’’තොටිල’’ ගසයයි කියනු ලැබේ.
’’භිය්‍ය’’ ද, ’’අසම’’ ද යන අග්‍ර උපස්ථායකයෝ දෙදෙනෙක් වුහ. ’’රුචි’’ ද, ’’නන්‍දරාමා’’ ද යන අග්‍ර උපස්ථායිකාවෝ දෙදෙනෙක් වුහ.
පදුම මහාමුනිඳුතෙම පණස්අට රියනක් උස්වී. උන්වහන්සේගේ අසමවූ ශරීර කාන්තිය සැම ලෙසින්ම දිසාවන්හි නිතර පැතිරෙයි.
සඳරැස, හිරුරැස, රුවන්රැස, ගිනිරැස, මිණිරැස යන ඒ සියලු කාන්තීහු පදුම ජිනරාජයන්ගේ ශරීර කාන්තිය උතුම්කොට පැමිණ නැසුනාහු වෙත්.
ඒ කලෙයෙහි අවුරුදු ලක්ෂයක් ආයුෂ පවතී. ඒ (පදුම) බුදුරජහු ඒ තාක් කල් වැඩ සිටිමින් බොහෝ ජන සමූහයා සසර සයුරෙන් එතර කළ සේක.
මේරූ ශ්‍රද්‍ධාදී ඉන්‍ද්‍රියයන් ඇති, විනෙය හික්මවිය හැකි ජනයන්ට ඉතුරු නොකොට සිවුසස් අවබෝධ කරවා සෙසු සත්ත්‍වයන්ට අනුශාසනාකොට ශ්‍රාවකයන් සහිතවූ ඒ (පදුම) බුදුරජතෙමේ පිරිනිවි සේක.
නාගතෙමේ දිරාගිය සැවය ඉවත් කරන්නාක් මෙන්ද, ගස පරණලා ඉවත දමන්නාක් මෙන්ද, සියලු සංස්කාරයන් හැරපියා, ගින්න යම්සේ නිවියයිද, එසේ උන්වහන්සේ පිරිනිවි සේක.
ශාස්තෘවූ පදුම ජිනවරතෙම ධර්‍මාරාමයේදී පිරිනිවි සේක. ඒ ඒ පෙදෙස්වල ධාතු පැතිරවීම වී.