අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 43
මුළු දඹදිව තලය පුරා ද ඒ අවට මහා සාගරය ද පුරා ද මහා පියුම් වැස්සක් වස්සමින් ලොව පහල වූ
පදුම බුදුහාමුදුරුවෝ 01
අනෝමදස්සි භාග්‍යවතුන් වහන්සේට පසු කාලයේ අවුරුදු ලක්ෂයක් ආයු ඇති මිනිස්සු පිළිවෙලින් දස වස් ආයුෂ දක්වා කෙමෙන් අඩු වී නැවත අසංඛ්‍යයක් දක්වා ආයුෂ වැඩි වන්නට වුණා. ඉන් පසු නැවතත් කාලය ඇවෑමෙන් මිනිසුන්ගේ ආයුෂ අසංඛයේ සිට ලක්ෂය දක්වා පිරිහෙන්නට වුණා. ඒ කාලයේ පදුම නම් බුදු හාමුදුරුවෝ මෙලොව පහළ වුණා. අපි මුලින් කීවා බුදුවරු තුන් නමක් ලෝකයාට ධර්මය දේශනය කරන කල්පයට කියන්නේ වර කල්පය කියලා. මේ එවැනි වර කල්පයක දෙවැනි බුදු රජාණන් වහන්සේ. උන් වහන්සේත් පාරමී පුරා අවසානයේ තුසිත දිව්‍ය ලොව ඉපිද එතනින් චුත ව චම්පා නුවර අසම නම් රජකුල රූපාදියෙන් අසම අසමා නම් අගමෙහෙසියගේ කුස පිළිසිඳ ගත්තා. උන්වහන්සේ දසමස් ඇවෑමෙන් පස්සේ මවු කුසින් නික්ම චම්පක උයනෙහි දී මෙලොව එළිය දුටුවා. උන්වහන්සේ මෙලොව පහළ වූ මොහොතේත් විශේෂ සිදුවීමක් සිදුවුනා. එනම් මුළු දඹදිව තලය පුරා ද ඒ අවට මහා සාගරය ද පුරා ද මහා පියුම් වැස්සක් වසිනු ලැබුවා. ඒ නිසාම උන් වහන්සේට නම් තබන දිනයේ නම් තබන්නෝ ද නෑයෝ ද මහා පදුම කුමාර කියා නම් තැබුවා.
උන්වහන්සේ අවුරුදු දස දහසක් දස දහසක් ගිහිගෙයි වාසය කළා. උත්තර, වසුත්තර, යසුත්තර නමින් ඒ ඒ සෘතුවෙහි වාසය කිරීමට මහා ප්‍රසාද තුනක් උන්වහන්සේටත් තිබුණ. උත්තරා දේවිය ප්‍රමුඛ දෙතිස් දාහක ස්ත්‍රීන් දිවා රාත්‍රියෙහි උන් වහන්සේට ඇප උපස්ථාන කළා. කාලයක් ඇවෑමෙන් ඒ උත්තර දේවිය රම්ම නම් පුතෙකු මෙලොවට බිහි කළා . එදිනම ඒ බෝසතාණන් වහන්සේ සතර පෙර නිමිති දැක ගිහිගෙයි කළකිරි අජෙඤ්‍ඤ රථයෙන් මහබිනික්මන් කළා. පැවිදි වූ උන් වහන්සේ සමඟ කෙලක් පුරුෂයන්ද පැවිදි භූමියට ඇතුළත් වුනා. ඒ බෝසතාණන් වහන්සේ ඔවුන් පිරිවරා අටමසක් දුෂ්කර ක්‍රියා කොට ධඤ්‍ඤවතී නුවර සුඛඤ්‍ඤ සිටුහු ගේ ධඤ්‍ඤවතී නම් දියණිය පිදු මී කිරිබත් වළඳා මී අඹ උයනෙහි දිවවිහාර කොට සවස තීර්ථක ආජීවක දුන් අටතණමිට ගෙන කොටිල බෝධිය වෙත පැමිණ අටතිස් වියන් පළල ඇති තන ඇතිරිලි අතුරා පැලක් බැඳ චතුරංග වීර්යාධිෂ්ඨාන කොට මරබල නසා තුන් යම්හි ත්‍රිවිද්‍යා පසක් කොට අනේක ජාති ආදීන් උදන් අනා බෝධි සමීපයෙහිම සත් සති ගෙවා බඹ ඇරයුම පිළිගෙන ධර්ම දේශනයට බඳුන් වන පුද්ගලයන් විමසන සේක් තමන් සමඟ පැවිදි වූ කෝටියක් පමණ භික්ෂුන් දැක එකෙණෙහි ම අහසින් ධඤ්‍ඤවතී නුවර අසල ධනඤ්‍ඤයි උයන්හි බැස ඔවුන් පිරිවරා ඔවුන් මැද දහම්සක පැවැත්වූවා. එකල සියක් කෝටියකට ධර්මාවබෝධය වුණා.
පසු කලෙක පදුම භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සිය බාල සොහොයුරු සාල කුමරුද උපසාල කුමරුද සපිරිවර ඥාතිසමාගමයෙහි පැවිදි කරවා ඔවුන්ට ධර්ම දේශනා කරද්දී අනූ කෙල කට දහම් අමා වැසි පොවනු ලැබුවා. යම් දිනෙකරම්ම තෙරුන්ට දහම් දෙසූ සේක් ද එකල අසූ කෝටියක් හට තෙවැනි වර ධර්මාවබෝධ වුණා.