අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 114
මහා වෙස්සන්තර ජාතකයේ ඔබ නොඇසූ කරුණු. 09
සත්තසතික මහා දානය
මීට පෙර ලිපියේ කියූ පරිදී අවසානයේ වෙස්සන්තර කුමරාගේ පියතුමා පසුදින රාත්‍රිය පසුවනතෙක් පමණක් තම පුතුව මාළිගයේ තබාගෙන ඉන්පසු වංකගිරියට පිටමන්කිරීමට මහජනයා හට පොරොන්දු වුණා. එය ඇසූ සිවුරට වැසියෝ රාත්‍රිය අවසානයේ සමගිව හිරු උදාවෙන අලුයම විසිර ගියා.
එහෙත් රජමළිගාවක කටයුතු සිදුවෙන ආකාරයක් තියෙනවා. එවැනි කටයුතු පැවරිලා තියෙන්නේ කාර්යයබාර සෙනෙවියාට. රජතුමා ඔහුව කැඳවා මේ බව වෙස්සන්තර කුමරාහට දන්වන්න කිවා.
කාර්යය භාර ඇමති වෙස්සන්තර කුමරුන් හට පිටුවහල් කිරීමේ පණිවිඩය රැගෙනයාම.
සිවුරජු විසින් මෙහෙයවනු ලැබූ කටයුතුබාර ඇමති වෙස්සන්තර කුමරු වෙත යන්නට සැරසුණා. සඳුන් ජලයෙන් ස්නානය කොට තෙත් කෙහෙ ඇතිව රාජකීය නිල ඇදුමෙන් සැරසී හස්තාභරණද පළන් මිණිකොඩොල්ද ඇතිව වෙසතුරු නිවසේ වූ රම්‍ය පුරයට පියමන් කළා. තවුතිසා දෙවියන් මැද ප්‍රීතිවෙන සක්දෙව් රජමෙන් සැටදහසක් තමන් හා සමග සදෙවූ ලොවින් පැමිණි ඇමතියන් පිරිවරාගෙන ඔසවන ලද සේසත් සහිතව තමන් දුන් දානයේ සිත් අලවාගෙන ප්‍රීති වෙමින් රාජාසනයෙහි මත වෙස්සන්තර කුමරා සිටියේ විවේක සුවයෙන්.
කාරිය කරවන ඇමතියා දණ්ඩනමස්කාර කරමින් ගොස් මහත් වූ ප්‍රීතියකින් සිටි වෙසතුරු කුමරුට හඬමින් මෙසේ පවසන්නට වුනා.
කාරිය කරවන ඇමති
” රජතුමණි, නුඹවහන්සේට දුක්ඛදායක හසුනක් දන්වන්නෙමි. මා කෙරෙහි නොකිපෙන්න. අනුකම්පා කරන්න.
දේවයන් වහන්සේ සිව්රට වැසියෝ ඔබවහන්සේ කෙරෙහි හොඳටම කිපිලා. ඔබ වහන්සේව රටෙන් නෙරපන්න යනුවෙන් කැරළි ගහනවා. ඒ අතර රටේ සුප්‍රසිද්ධ මිනිසුන්ද, රජදරුවෝද, වෙළෙන්දෝද, බමුණෝද, ඇතරුවෝද, අසරුවෝද, රියදුරෝද, පාබල සෙනගද, මුළු නියම්ගම් වැසි කෙළෙඹියෝද, සිවුරට වැසියෝද සිටිනවා. අද රාත්‍රිය අවසානයේ හිරු උදාවෙන සමයේ ඔබ වහන්සේව රටින් නෙරපන්න යැයි කැරළි ගසන්නට වුණා. පිය රජතුමා ඔබවහන්සේගේ ජිවිත ආරක්ෂාව ගැන සිතා එම ඉල්ලීමට එකඟ වුණා.
වෙසතුරු රජතුමා
රජතුමා මහත් වූ කරුණාවෙන් ඔහුව අස්වසමින් ” කියන්න මා සමග කියන්න. විශ්වාස කොට කියන්න. ඔබහට අයහපත් නොවෙයි.
කාරිය කරවන ඇමති
රජතුමණි,
සුප්‍රසිද්ධ මිනිසුන්ද, රජදරුවෝද, වෙළෙන්දෝද, බමුණෝද, ඇතරුවෝද, අසරුවෝද, රියදුරෝද, පාබල සෙනගද, මුළු නියම්ගම් වැසි කෙළෙඹියෝද, සිවුරට වැසියෝද ඇතු දන්දීම හේතුවෙන් දොස් කියනවා. ඒ නිසාම ඔවුන් ඔබවහන්සේව නෙරපන්න යනුවෙන් කැරලි ගැසුවා.
හරිම පුදුමයි. මෙය ශ්‍රවණය කල වෙස්සන්තර රජුට දොම්නසක් නෙවෙයි ඇතිවුණේ. සොම්නසක්. ඔහු සොම්නස් සිතින් මෙලෙස කීවා.
වෙසතුරු කුමරු.
මම හදවතද ඇස් ද දැන් දෙන්නෙමි. එසේනම් මාගේ බාහිර ධනය දීම ගැන කියනු කීම. මගේ සිත දීමෙහිම ඇලේ.
ඒකාන්තයෙන්ම සියලු සිව්වැසියන් මා රටින් නෙරපත්වා. නැතහොත් නසත්වා. නැතහොත් සත්කඩකට කපත්වා. එහෙත් දීමෙන් නොවළකින්නෙමි යනුවෙන් පවසන්නට වුණා.
ඊට පස්සේ කාර්යය භාර ඇමති දෙවැනි හස්නත් කියවන්න වුණා. අටුවාවේ සඳහන් වෙන්නේ මෙය දෙවියන් ආරූඩ වීමෙන් ඔහු විසින් කියවන්නක් බවයි.
කාර්යය භාර ඇමති
දේවයන් වහන්ස. සිව්රට වැසියන්ද නියම්ගම් වැසියන්ද ඔබට මෙසේ කියනවා. කොන්තිමාර නම් ගංතෙරින් අරඤ්ජර නැමැති පර්වතය බලා වරද කල රජ දරුවෝ යම් මගකින් යත්ද, ඒ මගින් මහා පැවතුම් ඇති වෙසතුරු රජද යේවායි යනුවෙන්.
මෙය අසා සිටි අප මහා බෝසතාණෝ සොම්නස් සිතින්ම මෙලෙස කීවා.
වෙසතුරු කුමරු
” හොඳයි මම ඒ කියනා අයුරින්ම රාජ්‍යය අතහැර වැරදි කල අය යම් මගකින් ගියේද ඒ මගින්ම යන්නම්. ඒ වරදක් කල හෙයින් නොවෙයි. ඇත්රාජයා දන් දුන් හේතුවෙන්. එහෙත් යන්නට පෙර මා හට දන් දීමට තව එක අවස්ථාවක් ලබා දෙත්වා. මම සත්සියයක මහ දනක් දෙන්නෙමි. නුවර වැසියෝ තව එක් දිනක් මා හට දන්දීමට අවකාස දෙත්වා. හෙට දන්දී තුන්වන දිනයේ යන්නෙමි. “
කාර්යය භාර ඇමතිවරයා , රජතුමණි යහපති. මම නුවර වැසියන්ට කියන්නෙමි යැයි පවසමින් පිටව ගියා.
අප මහා බෝධිසත්ත්වයෝ ඔහු පිටත්කර යවා සේනාරක්ෂකයා කැඳවා මම හෙට “සත්තසතික” නම් වූ දානයක් දෙන්නෙමි. ඒ සඳහා මේවා සුදානම් කරන්න.
සත්තසතික දානය
ඇතුන් සත්සියයක්,
අශ්වයන් සත්සියයක්,
රිය සත්සියයක්,
ස්ත්‍රීන් සත්සියයක්,
දෙනුන් සත්සියයක්,
දාසීන් සත්සියයක්,
දාසයන් සත්සියයක්, සුදානම් කරන්න යනුවෙන් උපදෙස් දුන්නා.
එපමණක් නොවෙයි. නොයෙක් ආකාර ආහාරපානාදියත් යටත්පිරිසෙන් සුරාවද යන දීමට සුදුසු සියලුම දන්දිය යුතු දේ සුදානම් කරවයැයි සත්තසතික මහාදානය සංවිධානයකොට ඇමතියන් පිටත්කර යවා හුදෙකලාවම මද්දී දේවිය සිටින තැනට ගොස් ශ්‍රී යහනාව මත වාඩිවී ඇය සමග කතා කරන්නට වුණා. ඇය වෙන කවුරුත් නෙවෙයි සංසාරය පුරා පසුපස හඹා එමින් සියලු කීර්ති ප්‍රශංසා, නින්දා අපහාස යස අයස යන සියලු තැන්වල ඔහු පසු පසින් සිටි උත්තම චරිතය යසෝදරා.