අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 31
දස දහසක් සක්වළ වසර අනුදහසක් ආලෝකය පැතිර වූ
මංගල බුදුරජාණන් වහන්සේ 04
සුමංගල බුදුහාමුදුරුවන්ගේ දෑගසව්වුන්.
හරිම පුදුමයි පසුගිය බුදුවරුන් හමුවට පැමිණි පිරිස් ගැන හිතනකොට. උන්වහන්සේලාට සම්මුඛ වන්නේ අඩුම වශයෙන් දස දහසක පමණ පිරිසක් විතරක් නෙවෙයි එකවර මාර්ගඵල ලබන්නේත් එලෙසම විශාල පිරිස්. ඒ මොහොතේ මංගල බුදුහාමුදුරුවෝ වැඩසිටියේ මේඛලා නුවර. එදා මැදින් පුර පොහෝ දිනය. සුදේවද ධම්මසේනද දස දහසක් තරුණයන් පිරිවරාගෙන මංගල බුදුහාමුදුරුවෝ වෙතට ඇවිත් ඒහි භික්ෂු පැවිද්දෙන් පැවිදි වුනා. ඒ තමයි මංගල බුදුහාමුදුරුවන්ගේ දෑගසව්වන්. බොහෝ අග්‍රශ්‍රාවකයෝ සංසාරය පුරාවටම එන්නේ අඹ යහළුවන් වශයෙන්. ඒ මැදින් පුන් පොහෝ දින පිරිවර සහිත දෑගසව්වුන් රහත් වූ කල භාග්‍යවතුන් වහන්සේ කෙළ ලක්ෂයක් භික්ෂූන්ට පාමොක් දේශණා කලා. මේ දෙවන සන්නිපාතයයි. සුනන්ද සක්විති සමාගමයෙහි අනුකෝටිලක්ෂයක් භික්ෂුන් මැද නැවතත් පාමොක් දේශණා කරනු ලැබුවා. ඒ තෙවැනි සන්නිපාතයයි.
සුරුචි බ්‍රාහ්මණය
ඒ කාලේ අපේ බෝධිසත්වයන් වහන්සේ මහා පඬිවරයෙක්. උන්වහන්සේ ජීවත්වුණේ සුරුචි බමුණුගම සුරුචි නම් බමුනේක්වයි. උන්වහන්සේ නිඝණ්ඩු කේටූභ සහිත ත්‍රිවේද පාරගත ඉතිහාසය පස්වනු කොට ඇති අක්ෂරභේද සහිත පද දත් වියරණ දත් ලෝකායත මහාපුරුෂ ලක්ෂණයන්හි අද්විතීය වූ මහා පඬිවරයෙක්. උන්වහන්සේ බුදුන් කරා එළඹ බණ අසා පැහැද සරණ පිහිටා හෙට මගේ ගෙදරට දානය සඳහා වඩිනා මෙන් සංඝයා සහිත භාග්‍යවතුන් වහන්සේට ආරාධනා කළා. එවිට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ “බමුණ කොතෙක් භික්ෂූන් දැයි” විමසා සිටියා. එවිට බ්‍රාහ්මණය ” ස්වාමිනි ශ්‍රාවක පිරිස කොතෙක්දැයි ” නැවතත් පැනයකින් ප්‍රතිඋත්තර දුන්නා. මෙහිදී ඔබ මතක තියාගත යුතු කරුණක් වනවා. ඔබ සාංඝික දානයක් දීමට අදහස් කරන අවස්ථාවේ ඒ සඳහා ආරාධනය කරනවිට මෙපමණක් භික්ෂුන් වහන්සේලා යයි සීමාවක් හෝ ගණනක් පැනවීම එය පෞද්ගලික දානයක් වී බලාපොරොත්තු වූ ඵල නොලැබීමට හේතුවක් විය හැකයි. ඒ වනවිට ප්‍රථම ශ්‍රාවක සන්නිපාතය සිදු වී අවසන්. ඒ නිසා පිරිස කෙළ ලක්ෂයක් හැටියට බුදුහාමුදුරුවෝ වදාළා. එසේනම් බුදුරජාණන් වහන්සේ සියලු භික්ෂුන් සමග හෙට දිනයේ මගේ දානය පිළිගන්න යැයි ගෞරවයෙන් ආරාධනා කොට සිටියා. ශාස්තෘන් වහන්සේ එය නිහඬව පිළිගත්තා. හිතාගන්නත් බැහැ ඒ කාලයේ මිනිසුන්ගේ ශ්‍රද්ධාව සහ හැකියාව. පැය විසිහතරක් ඇතුළත කෝටිගනනකට දිවාභෝජනය පිළියල කිරීමට තරම් හැකියාව. දානයට ආරාධනා කොට බමුණා ගෙදර යන්නට පිටත් වුනත් මහා වගකීමක් බරක් හිස මත. බුදුරජාණන් වහන්සේ ඇතුළු කෝටියක් වූ සංඝ පිරිසකට දනය පිළියල කිරීම. ඔහුට මෙහෙම හිතුනා. මට මේ සියලු භික්ෂුන් වහන්සේලාට කැඳබත් දීමට නම් පුළුවන්. එත් දෙවියනේ! කෝටියකට ආසන පනවන්නේ කොහොමද?