අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 284 (සන්තිකේ නිධානය)
බුදුන් සරණ ගිය හේමවත සහ සාතාගිරි යක්ෂයෝ 04
යක්ෂයන්ගෙන් බුදුගුණ අසා සාසනයේ පළමු මාර්ගඵල ලාභී පළමු සෝවාන් උපාසිකාව
සෝවාන් දිනයේම ගැබ්ගෙන සෝණ මහරහතන් වහන්සේ ලොවට බිහිකළ කාලි මාතාව.
මීට ඉහත කි පරිදී රජගහ නුවර ඉහල අහසේ බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ගුණ වර්ණනාව සාතාගිරි යක්ෂ සේනාධිපතියා විසින් හේමවත යක්ෂ සේනාධිපතියාට පවසන්නට වුනේ සිත පිනා ගිය අසීමිත ශ්‍රද්ධාවෙන්. ඒ දින කිහිපයේ රජගහ පුරයේ ඇසළ නැකත් උළෙල පවත්වමින් පැවතියා. මිනිස්සු මුළු නුවරම උත්කර්ෂවත් අන්දමින් සරසා නැකත් කෙළි සුව විඳිමින් සිටියා. මෙම දෙබස යන අතර තුර කාලි නම් කුල ස්ත්‍රියක් ක්‍රීඩා සුව විඳිමින් සිටින අතරතුර සිය පහයෙහි සී මැදුරු කවුළුව විවෘත කොට සුළං වදිනා තැනෙකට වී හුදෙකලාව ගිමන් නිවන්නට වුනා. යක්ෂයන්ගේ දෙබස ඇතිවුනේ ඇය සිටි ප්‍රසාදය අසල අහසෙහි. දෙබසක් යන හඬ ඇයට ඇසුනත් රූපයක් දර්ශණය නොවුණ නිසා මෙය අමනුෂ්‍ය කට හඬක් බවට ඉවෙන් මෙන් හැඟී ගියා. එහෙත් ඇය බිය වුනේ නැහැ. සිතට දිරිය ගෙන ඒ දෙබස ශ්‍රවණය කරමින් ඇයත් ශාතාගිර සහ හේමවත දෙදෙනා ගේ කථාව මුළුමනින් ම අසා සිටියා. ඉන්පසු “බුදුවරයෝ මෙබඳු විශිෂ්ට ගුණ ඇත්තෝ යැ” යි බුද්ධාලම්බන ප්‍රීති උපදවා සෝවාන් පලයෙහි පිහිටියා. ඒ නිසා ඇය බුදුන් නොදැකම ආරංචියෙන් බුදු ගුණ අසා පැහැදී සෝවාන් ඵලයට පැමිණි පළමු වන සෝවාන් උපාසිකාවද වුනා පමණක් නෙවෙයි ගිහියන් අතරෙහි පළමුව මාර්ගඵල ලාභී උතමාවියද වුණා. එලෙසම සාතාගිරි යක්ෂයාගේ ධර්මදේශනානුසාරයෙන් හේමවත යක්ෂයාද සෝවාන් ඵලයේ පිහිටියා. හිතන්න එක දේශණාවකින් දෙදෙනෙකු මරගඵල ලාභින් කරවන්නට තරම් සාතාගිරි යක්ෂ සේනාධිපතියාගේ දේශණාව කොතරම් මනරම් දේශණයක් වෙන්නට ඇතිද?
ඉන්පස්සේ ලියන්න තියෙන්නේ සෝවාන් වූ දිනයෙහිම ඇයගේ කුසයෙහි පිළිසිදගත සෝණ මහ රහතන් වහන්සේගේ නිධාන කතාවයි.
උපකාරක ග්‍රන්ථ
අඞ්ගුත්තරනිකාය අට්ඨකතා