අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ 257 (සන්තිකේ නිධානය)
සත්සතිය 02
බුද්ධත්වයට පත්වීමෙන් දෙවැනි සතිය පළමු දින යමා මහ පෙළහර පෑම.
බුදු වීමෙන් පසුත් උන්වහන්සේ මිට ඉහත කී පරිදී සමවතින් නොනැගිට දවස් හතක්ම නිවන් සුවය අත්විදිමින් සිටියා. සත්වෙනි දවසේ රාත්‍රියේ පටිච්ච් සමුප්පාද දරමයන් මෙනෙහි කල බව මීට ඉහතදී කීවා. පළඟ නො ලිහා ම බෝ මුලැ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ඉන්නා දුටු ඇතැම් දේවතා කෙනෙක්නට තව ම සිද්ධාර්ථයන් වහන්සේ විසින් කළ මනා කෘත්‍ය ඇත්තේ වන. පළඟෙහි ඇල්ම නො හැරියේ එහෙයින් දෝ”යි කල්පනා කරන්නට වුණා. එවිටැ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ඔවුන්ගේ ඒ පරිවිතර්කය දැන, අහසට නැග ඔවුන්ගේ විතර්ක දුරු කිරීමෙහි සමර්ථ වූ යමා පෙළහරක් දක්වන්නට වුණා. ප්රාතිහාර්ය ද්වයක් එකවර එකවිට දැක්වීමට ශක්‍යතාවය උදාකරන ඥානය යමක ප්රාතිහාර්ය ඥානය ලෙස හඳුන්වනව. අතිශය දුෂ්කර මෙන්ම විරළ කාර්යයක් වන යමක ප්රාතිහාර්ය පෑම රහතන් වහන්සේලාටද පසේ බුදුවරුන්ටද අර්හත්වයේ අනුහසින් කළ නොහැකියි. එබැවින් රහතන් වහන්සේලා සහ පසේබුදුවරයන් වහන්සේලා යමක ප්රාතිහාර්ය පෑමට අසමත් වනවා. එහෙයින් සම්මා සම්බුදුවරයෙකුම බව ලොවට පෙන්වීමට ඇති හොඳම මාර්ගය සම්මා සම්බුදුවරයෙකුට පමණක් සුවිසේෂි වූ යමක ප්‍රාතිහාර්යය පෑම පමණක් බව දැන් ඔබටත් වැටහෙනවා ඇති. එහෙත් එවැනි ප්‍රාතිහාර්යය පෑමක් සම්මා සම්බුදුවරයෙකු ලෙහෙසියෙන් ම නොකරණ බවත් අප මහා බුදුපියාණන් වහන්සේ විසින් යමක ප්රාතිහාර්ය පෑවේ ජිවිත කාලයටම තුන් වරක් පමණක් බවත්, එහි විස්තරත් මීට ඉහත ලිපිවල සඳහන් කළා. එම පෙළහර දැක්වීම පිළිබඳව ඛුද්දකනිකායේ » පටිසම්භිදාමග්ගපාළියෙහි » මහාවග්ගයේ » ඤාණකථාවල » යමකපාටිහීරඤාණ නිද්දේශයේ සාරිපුත්‍ර මහරහතන් වහන්සේ විසින් මෙලෙස දේශණා කොට වදාරා තිබෙනවා. එමනිසා එම සුත්‍ර දේශනාවේ ඇති අයුරින්ම මෙහි සඳහන් කරනවා.
යමකප්‍රාතිහාර්‍ය්‍යය
කුමක් නම් තථාගතයන් වහන්සේගේ යමක ප්රාතිහාර්ය ඥානය වේද? මේ ලෝකයෙහි තථාගතයන් වහන්සේ ශ්‍රාවකයන්ට අසාධාරණවූ යමක ප්රාතිහාර්ය දක්වයි.
උඩුකයින් ගිනිකඳ පවතියි. යටිකයින් දිය දහර පවතියි.
යටිකයින් ගිනිකඳ පවතියි. උඩුකයින් දිය දහර පවතියි.
පෙර කයින් ගිනිකඳ පවතියි. පසුකයින් දිය දහර පවතියි.
පසු කයින් ගිනිකඳ පවතියි. පෙර කයින් ගිනිකඳ පවතියි.
දකුණු ඇසින් ගිනිකඳ පවතියි. වම් ඇසින් දිය දහර පවතියි.
වම් ඇසින් දිය දහර පවතියි. දකුණු ඇසින් ගිනිකඳ පවතියි.
දකුණු කණින් ගිනිකඳ පවතියි. වම් කණින් දිය දහර පවතියි.
වම් කණින් ගිනිකඳ පවතියි දකුණු කණින් දිය දහර පවතියි.
දකුණු නාස් පුඩුවෙන් ගිනි කඳ පවතියි. වම්නාස් පුඩුවෙන් දිය දහර පවතියි.
වම් නාස් පුඩුවෙන් ගිනිකඳ පවතියි. දකුණු නාස් පුඩුවෙන් දිය දහර පවතියි.
දකුණු උරහිසින් ගිනිකඳ පවතියි. වම් උරහිසින් දියදහර පවතියි.
වම් උරහිසින් ගිනිකඳ පවතියි. දකුණු උරහිසින් දියකඳ පවතියි.
දකුණු අතින් ගිනිකඳ පවතියි. වම් අතින් දියකඳ පවතියි.
වම් අතින් ගිනිකඳ පවතියි. දකුණු අතින් දියදහර පවතියි.
දකුණු අංසයෙන් ගිනිකඳ පවතියි. වම් අංසයෙන් දිය දහර පවතියි.
වම් අංසයෙන් ගිනිකඳ පවතියි. දකුණු අංසයෙන් දිය දහර පවතියි.
දකුණු පාදයෙන් ගිනිකඳ පවතියි. වම් පාදයෙන් දිය දහර පවතියි
වම් පාදයෙන් ගිනිකඳ පවතියි. දකුණු පාදයෙන් දිය දහර පවතියි.
ඇඟිල්ලකින් ඇඟිල්ලකින් ගිනිකඳ පවතියි. ඇඟිලි අතරින් දිය දහර පවතියි.
ඇඟිලි අතරින් ගිනිකඳ පවතියි. ඇඟිල්ලකින් ඇඟිල්ලකින් දිය දහර පවතියි.
එක් එක් රෝමයකින් ගිනිකඳ පවතියි. එක් එක් රෝමයකින් දිය කඳ පවතියි.
රෝම කූපයකින් රෝම කූපයකින් ගිනිකඳ පවතියි රෝම කූපයකින් රෝම කූපයකින් දිය දහර පවතියි.
සකල ශරීරයෙන් නීල පීත ලොහිත ඔදාත මංජ්‍යෙෂ්ට ප්‍රභාස්වර යන සවණක් රැස් පවතියි.
මෙවැනි මහා ප්‍රාතිහාර්යය පෑමක් කරන අවස්ථාවේ පරිසරයේ නැගෙන ආලෝකය සමහරවිට දෙව්ලොව බඹලොව දක්වා පැතිරෙනවා ඇති. මෙම දර්ශණ බලා මවිත වුනේ සාදුකාර දුන්නේ මිනිසුන් නෙවෙයි. ඔබ මම මහා ඉහලින් සළකන ලබන දෙවියන් බ්‍රහ්මයන්. මොකද ඔවුන්ටවත් මෙවැනි දර්ශනයක් තම දීර්ඝ වූ ජිවත කාලය තුල දකින්නට නොලැබෙන නිසා.
උපකාරක ග්‍රන්ථ
ඛුද්දකනිකායේ » පටිසම්භිදාමග්ගපාළියෙහි » මහාවග්ගයේ » ඤාණකථාවල » යමකපාටිහීරඤාණ නිද්දේශය