Ape Budu Hamuduruwo 246

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ (අවිදුරේ නිධානය)246

 

දශබලඥාන

අසිරිමත් බුදුගුණ වරුණ 40

තුන්වන තථාගත බලය

සබ්බත්ථගාමිනීපටිපදා ඤාණය – සර්වත්‍රගාමිනී ප්‍රතිපත් දන්නා නුවණ.

‘පුන ච පරං සාරිපුත්ත, තථාගතො සබ්බත්ථගාමිනිං පටිපදං යථාභූතං පජානාති, යම්පි සාරිපුත්ත තථාගතො සබ්බත්ථගාමිනිං පටිපදං යථාභූතං පජානාති, ඉදම්පි සාරිපුත්ත තථාගතස්ස තථාගතබලං, යං බලං ආගම්ම තථාගතෝ ආසභං ඨානං පටිජානාති, පරිසාසු සීහනාදං නදති, බ්‍රහ්මචක්කං පවත්තෙති.’

(මහාසීහනාද සුත්ත)

‘තථාගතයන් වහන්සේ සත්ත්වයන් සුගති දුර්ගති භවවලට පැමිණෙන්නා වු ද, අර්හත්ව ආදි තත්ත්වවලට පැමිණෙන්නා වූද පිළිවෙත් සර්වාකාරයෙන් දන්නා සේක ඒ දැනීම තථාගතයන් වහන්සේගේ එක් තථාගත බලයෙකි. ඒ බලය නිසා තථාගතයන් වහන්සේ ලෝකයේ උච්චස්ථානයට පැමිණ ඇත්තාහ. පිරිස්වල සිංහනාදය පවත්වන්නාහ. බ්‍රහ්මචක්‍රය පවත් වන්නාහ’ යනු ඒ පාඨයේ තේරුම ය.

සසර සැරිසරනා සත්ත්වයන් ඒ ඒ සුගති දුර්ගති භවවලට පැමිණෙන්නේ ඔවුන් කළ කර්මයන් අනුව ය. එක් එක් කර්මයකින් ලැබෙන විපාකය සැමටම ඒකාකාරයකින් ම ලැබෙන්නේ නො වේ. ප්‍රාණඝාතාදි එක් එක් කර්මයකින් අනේකාකාර විපාක ලැබෙන්නේ ය. දානාදි එක් එක් කුශලකර්මයකින් ලැබෙන විපාක ද අනේකාකාර වන්නේ ය. ගමක මිනිසුන් එක් ව සැම දෙනාගෙම ප්‍රයෝජනය පිණිස සතකු මැරූ කල්හි සැම දෙනාටම වෙනසක් නැතිව ප්‍රාණඝාත අකුශල කර්මය සිදු වේ. සෑම දෙනාට ම ප්‍රාණඝාත චේතනාව ඇතිවේ. ඔවුනට එක සතා මැරීමේ විපාකය ලැබෙන්නේ එක් එක් තැනැත්තාට වෙනස් වෙනස් ආකාරවලිනි. ඒ සතා මැරීමට එකෙක් තමාගේ ඕනෑකමින්ම ද අනිකෙක් අනුන් කතා කරන නිසා නො කැමෙත්තෙන් ද එයට සහභාගි වේ. අනිකෙක් කැමැත්තෙන් සහභාගි වේ. තවත් එකෙක් විනෝදය පිණිස එයට සහභාගි වේ. එයින් එකම සතා මැරිමේදි පාපකර්මය ඒ ඒ පුද්ගලයාට වෙනස් වෙනස්ව ඇතිවේ. එබැවින් එක් වී එක් සතෙකු මැරීමේ පාපයෙන් එයට සහභාගි වූවන් අතුරෙන් එකෙක් මහානරකයෙහි උපදී. එකෙක් කුඩානරකයක උපදී. එකෙක් ප්‍රේත ව උපදී. එකෙක් අසුරකායයෙහි උපදී. එකෙක් තිරිසන් අපායෙහි උපදි. තිරිසන් අපායෙහි උපදනා කල්හි ද එකෙක් බලු ව උපදී. එකෙක් කපුටු ව උපදී. එකෙක් බළල් ව උපදී. ගව ව උපදී. මෙසේ එක ම සතකු මැරීමේ පාපය අනේකාකාරයෙන් විපාක දෙන්නේ ය. තථාගතයන් වහන්සේ ඒ සියල්ල සර්වාකාරයෙන් දන්නා සේක. ගමක මිනිසුන් එකතුව දානයක් දුන් කල්හි සැමදෙනාටම ඇතිවුයේ දානය අරමුණ කරන කුශල චේතනාවකි. එහෙත් ඒ කර්මයෙන් ඇතමෙක් මිනිස් ලොව උසස් පවුල් වල උපදිති. මධ්‍යම පවුල් වලත්, ඇතමෙක් පහත් පවුල්වලත් උපදිති. ඇතමෙක් චාතුර්මහාරාජිකයෙහි ද, ඇතමෙක් තාවතිංසයෙහි ද, ඇතමෙක් යාමයෙහි ද, ඇතමෙක් තුෂිතයෙහි ද, ඇතමෙක් නිර්මාණරතියෙහි ද, ඇතමෙක් පරනිර්මිත වශවර්තියෙහි ද උපදිති. ඒ සියල්ල තථාගතයන් වහන්සේ දන්නා සේක. කර්මවලින් ඇතමෙක් ප්‍රතිසන්ධි දානය කෙරෙති. ඇතමෙක් ප්‍රවෘත්තිවිපාක පමණක් දෙති. ඇතමෙක් කිසිවිපාකයක් නො දෙති. ඒ සියල්ල ද තථාගතයන් වහන්සේ දන්නා සේක.

ජනසමූහයක් විදර්‍ශනා වඩනා කල්හි ඔවුන් විදර්‍ශනා කරන සැටියෙන් මොහු මේ විදර්‍ශනා කිරීමෙන් අර්හත් ඵලයට පැමිණෙන්නේ ය. මොහු අනාගාමී. ඵලයට පමණක් පැමිණෙන්නේ ය. මොහු සකෘදාගාමී ඵලයට පමණක් පැමිණෙන්නේ ය. මොහු සෝවාන් ඵලයට පමණක් පැමිණෙන්නේ ය. මොහු මාර්ගයකට ඵලයකට නොපැමිණෙන්නේ ය. මොහු ලක්ෂණාරම්මණ විදර්‍ශනාවෙන් නවතින්නේය. මොහු ප්‍රත්‍යය පරිග්‍රහණයෙන් නවතින්නේ ය. මොහු නාමරූපපරිග්‍රහණයෙන් නවතින්නේ ය. මොහු අරූප පරිග්‍රහණයෙන් නවතින්නේ ය. මොහු රූපපරිග්‍රහණයෙන් නවතින්නේ ය. මොහුට කිසි ඥානයක් ලැබිය නො හෙන්නේ ය යි තථාගතයන් වහන්සේ දන්නා සේක.

බොහෝ දෙනකුන් කිසුණු පිරියම් කරන කල්හි මොහු පරිකර්මභාවනා මාත්‍රයෙන් නවතින්නේ ය. නිමිත්ත නො ලබන්නේ ය. මොහු නිමිත්ත ලබන්නේය. එහෙත් අර්පණාව නුපදවන්නේ ය. මොහු ධ්‍යානය පාදක කොට විදසුන් වඩා අර්හත්වයට පැමිණෙන්නේ ය යි තථාගතයන් වහන්සේ දන්නා සේක. මෙසේ සත්ත්වයන් ඒ ඒ භවවලට හා අර්හත්වාදි තත්ත්වලට පැමිණෙන ප්‍රතිපත්ති තථාගතයන් වහන්සේ නිවරදි ලෙසට දන්නාහ. ඒ නුවණ සබ්බත්ථගාමිනීපටිපදාඤාණ නම් වු තුන්වන තථාගත බලය ය.

උපකාරක ග්‍රන්ථ සහ මුලාශ්‍ර

මජ්ඣිමනිකාය » මූලපණ්ණාසපාළි » සීහනාදවග්ගො » මහා සීහනාද සූත්‍රය

අඞ්ගුත්තරනිකාය » දසකනිපාතපාළි » මහාවග්ගො » දසබල සූත්‍රය

සංයුත්තනිකාය » නිදානවග්ගපාළි » නිදානසංයුත්තං » දසබලවග්ගො » දසබල සූත්‍රය

විභංගප්ප්‍ර‍කරණයේ ඤාණවිභංගය හා එහි අටුවාව,

රේරුකානේ චන්දවිමල මහාස්ථවිරයන් වහන්සේගේ සුවිසි මහා ගුණය ග්‍රන්ථය

Ape Budu Hamuduruwo 245

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ (අවිදුරේ නිධානය)245

 

දශබලඥාන 04

අසිරිමත් බුදුගුණ වරුණ 39

දෙවන තථාගත බලය. (දෙවන කොටස)

අත්ථෙකච්චානි පාපකානි කම්මසමාදානානි උපධිවිපත්තිං ආගම්ම විපච්චන්ති.

උපධිවිපත්තිය නිසා විපාක දෙන්නා වූ ඇතැම් පාපකර්මයෝ ඇත්තාහ. ශරීරය අශෝභන විම හා අංග විකල වීම උපධිවිපත්තිය ය. ඇතැමුන්ට උපධි විපත්තිය උත්පත්තියෙන් ම හිමි වේ. ඇතැම්හු උත්පත්තියෙන් උපධිසම්පත්තිය ලබා පසු කාලයේ රෝගයන් හා අන්තරායයන් නිසා උපධිපත්තියට පැමිණෙති. උපාධිවිපත්තියෙහි පිහිටි විරූපී පුද්ගලයා ජනයාට අප්‍රිය ය. සහෝදර සහෝදරියන්ට මවු පියන්ට වුව ද එතරම් ප්‍රිය නැත. මා පියෝ ද උපධි සම්පත්තිය ඇති දරුවාට වඩා සලකති. එය නැති දරුවාට වැඩි සැලකිල්ලක් නො කරති. ගිය ගිය තැනදි විරූපී පුද්ගලයා කොන් කරති. ඒ නිසා උපධිසම්පත්තියේ දී විපාකදීමට නො සමත් දුබල අකුශලකර්මයෝ ද මේ අවස්ථාවේ දී ඔහුට විපාක දෙති.

අත්ථෙකච්චානි පාපකානි කම්මසමාදානානි කාල විපත්තිං ආගම්ම විපච්චන්ති.

කාල විපත්තිය නිසා විපාක දෙන්නා වූ ඇතැම් පාපකර්මයෝ ඇත්තාහ. නපුරු රජුන් ඇති නපුරු ආණ්ඩු ඇති, නපුරු මිනිසුන් ඇති, කලට වැසි නො ලැබෙන ගොවිතැන් පාළු වන රෝග බහුල ආහාර දුබල කාලය විපත්තිකාලය ය. කාලවිපත්තියේ දී මනුෂ්‍යයාට නිතර ම පැමිණෙන්නේ දුක් කරදර ය. ඒ දුක් කරදර පැමිණිම කාලසම්පත්තියේදී විපාක දීමට නො සමත් ම තුබු දුබල පාපකර්මයන් විපාක දීමට පටන් ගැනීම ය.

අත්ථෙකච්චානි පාපකානි කම්මසමාදානානි පයෝගවිපත්තිං ආගම්ම විපච්චන්ති.

ප්‍රයෝගවිපත්තිය නිසා විපාක දෙන ඇතැම් පාප කර්මයෝ ඇතහ. බේබදුකම, සල්ලාලකම, සූදූව, පමණට වඩා උඬඟු වීම, අසල්වැසියන් විරුද්ධ කර ගැනීම, නො සැළකිල්ලෙන කටයුතු කිරිම හා තවත් නොයෙක් පව්කම් කිරිම ප්‍රයෝගවිපත්තිය ය. ඒ නිසා ඇතැමුන්ට නින්ඳා ලබන්නට පහර කන්නට නඩුවලට අසු විමට රෝග වලට ගොදුරු වීමට රැකියාවෙන් පහ වීමට සුදු වේ. සමහර විට ඔවුන්ගේ ධනය ද සතුරෝ පැහැර ගනිති. සමහර විනාශ කර දමති. එසේ දුක් කරදර අලාභ හානි වීම ප්‍රයෝගසම්පත්තියේ දී විපාක නො දිය හැකිව තුබු පාපකර්මයන් ප්‍රයෝගවිපත්තියේ දී විපාක දීම.

අත්ථෙකච්චානි පාපකානි කළ්‍යාණානි ගතිවිපත්ති පතිබළ්හානි න විපච්චන්ති

ගති විපත්තිය නිසා විපාක නො දෙන්නා වූ ඇතැම් කුශල කර්මයෝ ඇතහ. ඇතැම්හූ බොහෝ පින්කම් කරති. එසේ පින්කළ අයගෙන් ඇතමෙක් මරණාසන්නයේ දී දූ දරුවන්ට හෝ ගේ දොර වතු පිටිවලට හෝ සඟවා ඇති යම්කිසි වස්තුවකට හෝ ආශාවෙන් සිට ප්‍රේත ව හෝ තිරිසන්ව හෝ උපදිති. ප්‍රේත ගතිය තිරශ්චීන ගතිය කුශලයන්ට විපාක දීමට තැනක් නො වන බැවින් ගතිවිපත්තියෙන් ඒ කුශලයෝ විපාක නො දෙති. තිරශ්චීන ප්‍රේතගති දෙක්හි ස්වල්ප වශයෙන් කුශලයන්ට විපාක දීමට අවකාශ ඇත. නිරයගතියට හෝ අසුර ගතියට පැමිණිය හොත් එහිදී කුශලයන් හට විපාක දීමට තැනක් ඇත්තේ ම නැති බව කිය යුතු ය.

අත්ථෙකච්චානි කළ්‍යාණානි කම්මසමාදානානි උපධිවිපත්ති පතිබළ්හානි න විපච්චන්ති

උපධි විපත්තියෙන් බාධා වීම නිසා විපාක නොදෙන්නා වූ ඇතැම් කුශලකර්මයෝ ඇතහ. බොහෝ පින් ඇත්තා වූ කෙනකු යම්කිසි පාපකර්මයකින් ප්‍රේතයකු සේ විරූපව උපත හොත් ඉපදීමෙන් පසු සුදුකබර ආදි රෝගයකින් හෝ විරූප වුව හොත් අනතුරකින් අංගවිකලත්වයට හෝ පැමිණිය හොත් ඔහුට උපාධිසම්පත්තියේ දී විපාක දිය හැකි කුශල කර්මයෝ විපාක නොදෙති. උපධි විපත්තිය නිසා බිරියක් ලැබිමට පින් ඇති තැනැත්තා බිරියක් නොලබයි. සැමියකු ලැබිමට පින් ඇති කත සැමියකු නො ලබයි. උසස් තනතුරු ලැබීමට පින් ඇත්තා තනතුරු නො ලබයි. පැවිද්ද ලැබීමට පින් ඇත්තා පැවිද්ද නො ලබයි.

අත්ථෙකච්චානි කල්‍යාණානි කම්මසමාදානානි කාලවිපත්ති පතිබාළ්හානි න විපච්චන්ති.

කාලවිපත්තිය නිසා විපාක නො දෙන්නා වු ඇතැම් කුශලකර්මයෝ ඇතහ. ලෝකය ගුණධර්ම වලින් පිරිහී ඇති, නපුරු රජුන්ගේ නපුරු මිනිසුන්ගේ බලය පවතින දුර්භික්ෂභය රෝගභය අමනුෂ්‍යභය ඇති විපත්තිකාලයේ දී අතීතයෙහි කළ පින් ඇතියවුන්ට ද සැපසම්පත් නො ලැබේ. ඒ කාලයේදී සම්පත් ලබා දීමට කුශලකර්ම සමත් නො වේ. බොහෝ සම්පත් ලබා දීමට සමත් කුශලකර්මය වුව ද ඒ කාලයේදී සමත් වන්නේ සුළු සැපතක් ලබාදීමට පමණෙකි.

අත්ථෙකච්චානි කල්‍යාණාකි කම්මසමාදානානි පයොග විපත්ති පතිබාළ්හානි න විපච්චන්ති.

ප්‍රයෝගවිපත්තිය නිසා විපාක නො දෙන ඇතැම් කර්මයෝ ඇත්තාහ. නො මනා පැවැත්ම ඇති කල්හි මොහු බේබද්දෙක සල්ලාලයෙක සොරෙක බොරුකාරයෙක කපටියෙක කියා සෙස්සෝ ඔහු වර්ජනය කරති, ගෙදරකට බාර නො ගනිති. ගෙදරකට පැමිණිය ද ඔහු ආදරයෙන් නො පිළිගනිති. මේ ධනය මොහුට පැවරුහහොත් විනාශ කරනු ඇත කියා එබඳු දරුවාට දායාද දීමට මවුපියෝ නො කැමති වෙති. එවනි පුද්ගලයාට අතීත කුශලයන් ඇත ද ප්‍රයෝගවිපත්තිය නිසා ඒවායේ විපාක නො ලැබේ.

අත්ථෙකච්චානි කල්‍යාණානි කම්මසමාදානානි ගතිසම්පත්තිං ආගම්ම විපච්චන්ති.

ගතිසම්පත්තිය නිසා විපාක දෙන්නා වු ඇතැම් කුශලකර්‍මයෝ ඇතහ. ඇතැමකුට ඇත්තා වු කුශල කර්‍මයෝ ගතිවිපත්තියට පැමිණ ඇති බැවින් විපාක නො දෙති. එබඳු පුද්ගලයකුට යම්කිසි කුශලයකින් සුගතියෙහි උපන හොත් එතැනට ඒ කර්ම පැමිණ වරින් වර විපාක දෙන්නට වන්නේය. එසේ විපාක දෙන්නට පටන් ගැනීම නිසා හෙතෙමේ මිනිස් ලොවින් දෙව්ලොවට දෙව්ලොවින් මිනිස් ලොවට නැවත නැවත උපදිමින් සැප ලබන්නේ ය.

අත්ථෙකච්චානි කල්‍යාණානි කම්මසමාදානානි උපධිසම්පත්තිං ආගම්ම විපච්චන්ති.

උපධිසම්පත්තිය නිසා විපාක දෙන්නා වු ඇතැම් කුශලකර්මයෝ ඇතහ. උපධිසම්පත්තිය ඇත්තේ ජනයාට ප්‍රිය ය. ගිය ගිය තැනදී ඔහු ආදරයෙන් පිළිගනිති. ඔහුට සංග්‍රහ කරති. නැවත ද පැමිණෙන්නට ආරාධනා කරති. උපධිසම්පත්තිය ඇති දරුවා ගැන වැඩි ආදරයක් මවුපියන්ට වුවද ඇති වේ. එබැවින් ඔවුහු උපධිසම්පත්තිය ඇති දරුවාට වැඩි සැලකිල්ලක් දක්වති. ඔහු දියුණු කිරීමට වැඩියෙන් උත්සහ කරති. වැඩක් ඇති කල්හි ඔහු ලවා එය නො කරවා තුමු ම කර ගනිති. වැඩ කරන කල්හි ද ලෙහෙසි වැඩ ඔහුට දී බර වැඩ තුමු කරති. මේ සැලකිලි ලැබීම කුශලකර්ම වල විපාක දීමකි. එහෙත් එය ලැබෙන්නේ උපධි සම්පත්තිය ලද හොත් ය.

අත්ථෙකච්චානි කල්‍යාණානි කම්මසමාදානානි කාලසම්පත්තිං ආගම්ම විපච්චන්ති.

කාලසම්පත්තිය නිසා විපාක දෙන ඇතැම් කුශල කර්මයෝ ඇතහ. සමහර කෙනෙකුට බොහෝ පිං ඇත. එහෙත් විපත්තිකාලවලදී විපාක ඇති කිරීමට ඒ පින් සමත් නොවේ. සම්පත්ති කාලය පැමිණි විට කාලවිපත්තියෙන් යටපත්ව තිබු ඒ කුශලකර්මයෝ බොහෝ සුඛවිපාක ගෙන දෙති. විභංග අටුවාවෙහි එයට සාධක වශයෙන් මහාසෝණ තෙරුන් වහන්සේගේ හා වත්තබ්බක නිග්‍රෝධ තෙරුන් වහන්සේගේ කථා දක්වා තිබේ. කර්මතත්ත්වය පමණක් නොව පැරණි හාමුදුරුවන්ගේ හා සැදැහැවත් ගිහි බෞද්ධයන්ගේ තතුද දැන ගැනීමට උපකාර වන බැවින් බෞද්ධයන් අතර ප්‍රසිඬියක් නැති ඒ කථා දක්වනු ලැබේ.

අත්ථෙකච්චානි කල්‍යාණානි කම්මසමාදානානි පයොගසම්පත්තිං ආගම්ම විපච්චන්ති.

ප්‍රයෝගසම්පත්තිය නිසා විපාක දෙන්නා වු ඇතැම් කුශල කර්මයෝ ඇතහ. ඇතමතුට බොහෝ පින් ඇත ද ප්‍රායෝගසම්පත්තිය නැති කල්හි ඒවා විපාක දීමට අසමත්ව තිබී ප්‍රයෝගසම්පත්තිය ඇතිවු විට විපාක දෙයි. ගුණදම් පිරීම ප්‍රයෝගසම්පත්තියය.

තවද ‘අහෝසි කම්මං අහෝසි කම්ම විපාකෝ’ යනාදීන් පටිසම්පදාමග්ගයේ දැක්වෙන කර්මවිභාගය ද මෙතන්හි දැක්විය යුතුය. සර්වාකාරයෙන් ම කර්ම හා විපාකයන් තත්ත්වාකාරයෙන් දන්නාවූ ඥානය මෙලෙස දෙවන තථාගත බලය වනවා.

උපකාරක ග්‍රන්ථ සහ මුලාශ්‍ර

රේරුකානේ චන්දවිමල මහාස්ථවිරයන් වහන්සේගේ සුවිසි මහා ගුණය ග්‍රන්ථය

Ape Budu Hamuduruwo 244

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ (අවිදුරේ නිධානය)244

 

දශබලඥාන 03

අසිරිමත් බුදුගුණ වරුණ 38

දෙවන තථාගත බලය. (පළවෙනි කොටස)

කාලත්‍රයවර්තී වු කර්‍මසමාදානයන්ගේ විපාක දන්නා නුවණ.

‘පුන ච පරං සාරිපුත්ත, තථාගතො අතීතානාගතපච්චුප්පන්නානං කම්මසමාදනානං ඨානසො හෙතුසො විපාකං යථාභූතං පජානාති, යම්පි සාරිපුත්ත, තථාගතෝ අතීතානාගතපච්චුප්පන්නානං කම්මසමාදානානං ඨානසො හෙතුසො විපාකං යථාභූතං පජානාති, ඉදම්පි සාරිපුත්ත, තථාගතස්ස තථාගත බලං යං බලං ආගම්ම තථාගතො ආසහං ඨානං පටිජානාති පරිසාසු සීහනාදං නදති. බ්‍රහ්මචක්කං පවත්තෙති.’

(මහා සීහනාද සුත්ත)

අතීතානාගත වර්තමාන යන කාලත්‍රයෙහි වු කූශලාකුශලකර්මයන්ගේ විපාක තත්ත්වාකාරයෙන් දන්නා නුවණ දෙවන තථාගත බලය බව මේ පාඨයෙන් දැක්වේ. කර්මවිපාක තත්වය ඉතාම ගැඹුරු කරුණෙකි. එය බුදුවරුන්ට මිස ශ්‍රාවකයනට අවිශය කරුණකි. ශ්‍රාවකයන්ට දත හැක්කේ කර්මවිපාකයෙන් සුළු කොටසක් පමණෙකි. තමතමන්ට දත හැකි ප්‍රමාණයෙන් කර්මවිපාක තත්ත්වය දැන ගැනීමට ශ්‍රාවකයන් විසින් ද උත්සහ කළ යුතුය. එය සර්වාකාරයෙන් ම දැනගන්නට උත්සහ කළ හොත් සිතන්නට ගිය හොත් ඉන් ශ්‍රාවකයා අමාරුවට පත් වෙනව මිස ඔහුට අන් පලක් නො ලැබේ.

එහෙයින්:-

‘කම්මවිපාකො භික්ඛවේ, අචින්තෙය්‍යො න චින්තිතබ්බො, යං චිනිතෙන්තො උම්මාදස්ස විඝාතස්ස භාගී අස්ස’

යනුවෙන් ‘මහණෙනි, කර්මවිපාකය නො සිතිය යුත්තකි. නො සිතිය යුතු ය. එය සිතන තැනැත්තේ උමතුවටත් දුකටත් පැමිණේ ය’ යි තථාගතයන් වහන්සේ වදාළ සේක.

තථාගතයන් වහන්සේගේ කර්මවිපාකඥානය වු දෙවන තථාගතබලය අභිධර්මපිටකයේ විභංගප්‍රකරණයේ ඤාණවිභංගයේ මෙසේ සොළොස් ආකාරයකින් විස්තර කර තිබේ.

අත්ථෙකච්චානි පාපකානි කම්මසමාදානානි ගතිසම්පත්ති පතිබාළ්හානි න විපච්චන්ති.

ගතිසම්පත්තියෙන් වළක්වනු ලැබීමෙන් විපාක දිය නො හැකි ව ඇත් ඇතම් පාපකර්මයෝ ඇතහ යනු එහි තේරුමය.

ගති යනු ආත්මභාවයට නමෙකි. කුශලකර්ම බලයෙන් ලබන මනුෂ්‍ය දේව බ්‍රහ්ම ආත්මභාවයෝ ගතිසම්පත්තිය ය. කුශලකර්මයකින් යහපත් ආත්මභාවයක් ලද කල්හි බෙහෙවින් කුශලකර්මයෝ ම විපාක දෙති. අතීතයෙහි කළ බොහෝ අකුශලකර්ම ඇතියවුට ඒ ආත්මභාවයේ දී ඒවා විපාක නො දෙති. ගතිසම්පත්තිය ඒවායේ විපාක දීම වළක්වයි.

අත්ථෙකච්චානි පාපකානි කම්මසමාදානානි උපාධිසම්පත්ති පතිබාළ්හානි න විපච්චන්ති.

උපධිසම්පත්තියෙන් වළක්වනු ලැබීම නිසා විපාක නො දෙන ඇතැම් පාපකර්මයෝ ඇත්තාහ යනු එහි තේරුම ය.

උපධිසම්පත්තිය යනු හොදීන් වැඩුණු අංගප්‍රත්‍යංග ඇති ශීතෝෂ්ණාදියට ඔරොත්තු දෙන වැඩට ඔරොත්තු දෙන වර්ණවත් වූ දුටුවන්ට සතුට ඇති කරන ශෝභන ශරීරය ය. අතීතයෙහි කළ බොහෝ අකුශල කර්මයන් ඇතියකු විසින් යම්කිසි කුශලයකින් උපධිසම්පත්තිය ලද මොත් රූපශෝභාව නිසා ඔහුට ගිය ගිය තැන සැළකිලි ලැබේ. උපධිසම්පත්තිය ඇති තිරිසන් සතාද බොහෝ සැප ලබති. ඇතැම් තිරිසනුන් දුප්පත් ඇතැම් මිනිසුන්ට ද වඩා සැප ලබන්නේ උපධිසම්පත්තිය නිසා ය. උපධිසම්පත්තිය ඇති තැනැත්තා බොහෝ දෙනාට ප්‍රිය බැවින් ඔහුට බොහෝ දෙනාගෙන් සැළකිලි ලැබෙන බැවින් සාගින්නේ සිටවන පාපකර්මය ඔහු සාගින්නෙන් සිටවීමට සමත් නොවේ. හොද ඇඳුම් පැළදුම් නැති කොට, කිළිටි වැරහිලි ඇඳුම් හඳවන කර්මය ඔහුට ඇඳුම් පැළඳුම් නැතිකිරිමට සමත් නොවේ. වාසස්ථානයක් නැති කරන කර්මය ඔහුට වාසස්ථානයක් නැතිකිරිමට සමත් නොවේ. මෙසේ උපධිසම්පත්තිය නිසා බොහෝ අතීත අකුශලකර්මයෝ තමන්ගේ විපාකය ඇති කිරිමට නො සමත් වෙති.

අත්ථෙකච්චානි පාපකානි කම්මසමාදානානි කාලසම්පත්ති පතිබාළ්හානි න විපච්චන්ති.

කාලසම්පත්තිය වළක්වනු ලැබීම නිසා තමන්ගේ විපාකය නො දෙන්නා වූ ඇතැම් කර්මයෝ ඇතහ යනු එහි තේරුම ය.

හොඳ රජුන් ඇති හොඳ ආණ්ඩු ඇති, කලට වැසි ලැබෙන – පමණට වැසි ලැබෙන කාලය සම්පත්ති කාලය ය. සම්පත්තිකාලයේ කාහටත් පහසුවෙන් ජීවත් විය හැකි ය. සත්ත්වයන් සාගින්නෙන් පෙළන පිපාසාවෙන් පෙළන රෝග වලින් පෙළන තවත් නොයෙක් අයුරින් සත්වයන් පෙළන අකුශල කර්මයන්ට කාලසම්පත්තියේ දී සත්වයන් පෙළිමට ඉඩ නො ලැබේ. තමන්ගේ විපාක දානයට කාලසම්පත්තිය බාධා කරන බැවින් ඇතැමුන්ගේ බොහෝ අකුශලකර්මයෝ විපාක නො දි පවතිත්.

අත්ථෙකච්චානි පාපකානි කම්මසමාදානානි පයොගසම්පත්ති පතිබාළ්හානි න විපච්චන්ති.

ප්‍රයෝගසම්පත්තියෙන් බාධිත බැවින් විපාක නො දෙන්නා වූ ඇතැම් පාපකර්මයෝ ඇතහ. ප්‍රණවධාදි අකුශල ක්‍රියාවලින් වැළකීම, සුචරිතය පිරීම, පමණට ආහාර ගැනීම, පමණට වියදම් කීරීම, ගොවිකම් අත්කම් ආදියෙහි යෙදීම, අන්‍යයන් හා හොදීන් විසීම ප්‍රයෝගසම්පත්තිය ය. එහි අනික් පැත්ත ප්‍රයෝගවිපත්තිය ය. ඇතැමකුට බොහෝ අතීත පාපකර්මයන් ඇත ද එයින් බොහෝවක් ප්‍රයෝගසම්පත්තිය ඇති ව සිටිනා කල්හි විපාක දීමට සමත් නො වන්නාහ.

අත්ථෙකච්චානි පාපකානි කම්මසමාදානානි ගතිවිපත්තිං ආගම්ම විපච්චන්ති.

ගතිවිපත්තිය නිසා විපාක ගෙන දෙන්නා වූ ඇතැම් පාපකර්මයෝ ඇත්තාහ. අපායගතිය ගතිවිපත්තිය ය. යම්කිසි අකුශලයකින් අපායෙහි උපත හොත් ගතිසම්පත්තිය නිසා විපාක දීමට අසමත් ව තුබු අකුශලකර්මයෝ ගතිවිපත්තියේ දී විපාක දෙන්නට පටන් ගන්නාහ. ඉතා දුබල වූ ද අකුශලකර්මයට ගතිවිපත්තියේ දී විපාක දීමට අවකාශ ලැබේ. ගතිවිපත්තියට වරක් පැමිණියා වූ සත්වයාහට ඔහු නැවත නැවත වරින් වර දිගට ම තිරිසන් බවින් ප්‍රේත බවට ද ප්‍රේතලෝකයෙන් නරකයට ද නරකයෙන් නැවත තිරිසන් බවට ද ප්‍රේතබවට ද පමුණුවමින් දිර්ඝකාලයක් අකුශලකර්මයෝ විපාක දෙන්නාහ. ඉතා දිර්ඝකාලයකින් මිස නැවත ඔහුට සුගතියට එන්නට ඉඩ නො ලැබෙන්නේ ය.

උපකාරක ග්‍රන්ථ සහ මුලාශ්‍ර

මජ්ඣිමනිකාය » මූලපණ්ණාසපාළි » සීහනාදවග්ගො » මහා සීහනාද සූත්‍රය

අඞ්ගුත්තරනිකාය » දසකනිපාතපාළි » මහාවග්ගො » දසබල සූත්‍රය

සංයුත්තනිකාය » නිදානවග්ගපාළි » නිදානසංයුත්තං » දසබලවග්ගො » දසබල සූත්‍රය

විභංගප්ප්‍ර‍කරණයේ ඤාණවිභංගය හා එහි අටුවාව,

රේරුකානේ චන්දවිමල මහාස්ථවිරයන් වහන්සේගේ සුවිසි මහා ගුණය ග්‍රන්ථය

Ape Budu Hamuduruwo 243

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ (අවිදුරේ නිධානය)243

 

දශබලඥාන 02

අසිරිමත් බුදුගුණ වරුණ 37

පළමුවන තථාගත බලය

ඨානාඨානකෝසල්ල ඤාණය (ස්ථානාස්ථාන දන්නා නුවණ)

‘ඉධ සාරිපුත්ත තථාගතො ඨානඤ්ච ඨානතො අට්ඨානඤ්ච අට්ඨානතො යථාභූතං පජානාති, යම්පි සාරිපුත්ත තථාගතෝ ඨානඤ්ච ඨානතො අට්ඨානඤ්ච අට්ඨානතො යථාභූතං පජානාති ඉදම්පි සාරිපුත්ත තථාගතස්ස තථාගත බලං හොති. යං බලං ආගම්ම තථාගතො ආසහං ඨානං පටිජානාති පරිසාසු සීහනාදං නදති බ්‍රහ්මචක්කං පවත්තේති.’

(මහාසීහනාද සුත්ත)

මේ පාඨයෙහි ඨාන යන වචනයෙන් දක්වන්නේ ඒ ඒ කරුණු සිදුවීමේ ඒ ඒ දෙය ඇති වීමේ හේතුව ය. අට්ඨාන යන වචනයෙන් දැක්වෙන්නේ හේතු නොවන දෙය ය.

එහි කෙටි අර්ථය

තථාගතයන් වහන්සේ ඒ ඒ දෙය සිදුවීමේ හේතු ද නිවරදි ලෙස දන්නාහ. එසේ ම අහේතු ද නිවරදි ලෙස දන්නාහ. ඒ හේතු අහේතු දෙක ඇති සැටියට ම නො වරදවා දන්නා නුවණ පළමුවන තථාගත බලය ය. ඒ බලයෙන් යුක්ත බැවින් තථාගතයන් වහන්සේ ලෝකයෙහි අග්‍රස්ථානයට පැමිණ සිටින්නාහ. අටපිරිස මැද සිංහනාදය පවත්වන්නාහ. බ්‍රහ්මචක්‍රය පවත්වන්නාහ.

එහි තේරුම රේරුකානේ චන්දවිමල නාහිමිපාණන් වහන්සේ විස්තර කර ඇති ආකාරය අනුව

මේ ඥානයෙන් තථාගතයන් වහන්සේ සෝවාන් පුද්ගලයෙකු විසින් කිසි සංස්කාරයක් නිත්‍යය කියා ද සුඛය කියා ද ආත්මය කියාද වරදවා සිතා ගැනීමට කරුණක් නැති බව දන්නා සේක. පෘථග්ජනයකු විසින් නම් එසේ වරදවා සිතා ගැනීමට කරුණු ඇති බව දන්නා සේක.

සෝවාන් පුද්ගලයෙකු විසින් මව මැරීමට පියා මැරීමට රහතුන් මැරීමට නපුරු සිතින් තථාගත ශරීරයෙහි ලේ මතුකිරීමට සංඝයා බිඳවීමට කරුණක් නැති බව දන්නාහ. පෘථග්ජනයකු විසින් එසේ කිරීමට කරුණු ඇති බව දන්නාහ.

සෝවාන් පුද්ගලයකු විසින් භාවාන්තරයේ දී වුව ද බුදුරදුන් හැර අන්‍යයකු තමාගේ ශාස්තෲවරයා සැටියට පිළිගැනිමට කරුණක් නැති බව දන්නාහ. පෘථග්ජනයන්ට වනාහි අන්‍යයන් තමන්ගේ ශාස්තෘවරයා සැටියට පිළිගැනීමට කරුණු ඇති බව දන්නාහ.

සෝවාන් පුද්ගලකුට සසර අටවන වරටත් ඉපදීමට හේතුවක් නැති බවත්, එක් ලෝකධාතුවක එකවර ලොවුතුරා බුදුවරයන් දෙනමක් පහළවීමට හේතුවක් නැති බවත්, එක් ලෝක ධාතුවක එකවර සක්විති රජුන් දෙදෙනකු පහළවීමට හේතු නැති බවත්, ස්ත්‍රිත්වයෙහි සිට ලොවුතුරා බුදු විය හැකි වීමට චක්‍රවර්ති රජ විය හැකිවීමට, ශක්‍රන්‍වය කළ හැකි වීමට මාරත්වය කළ හැකි වීමට බ්‍රහ්මත්වය කළ හැකි වීමට හේතුවක් නැති බවත් දන්නා සේක. කායදුශ්චරිත වාක්දුශ්චරිත මනෝදුශ්චරිත යන මේවායින් ඉෂ්ඨ විපාක ලැබිමට කරුණක් නැති බවත්, කායසුචරිත වාක්සුචරිත මනෝසුචරිත යන මේවායින් අනිෂ්ටවිපාක ලැබීමට කරුණක් නැති බවත් දන්නාහ. මෙසේ සියල්ල පිළිබඳව හේතු අහේතු දන්නාහ.

උපකාරක ග්‍රන්ථ සහ මුලාශ්‍ර

මජ්ඣිමනිකාය » මූලපණ්ණාසපාළි » සීහනාදවග්ගො » මහා සීහනාද සූත්‍රය

අඞ්ගුත්තරනිකාය » දසකනිපාතපාළි » මහාවග්ගො » දසබල සූත්‍රය

සංයුත්තනිකාය » නිදානවග්ගපාළි » නිදානසංයුත්තං » දසබලවග්ගො » දසබල සූත්‍රය

විභංගප්ප්‍ර‍කරණයේ ඤාණවිභංගය හා එහි අටුවාව,

රේරුකානේ චන්දවිමල මහාස්ථවිරයන් වහන්සේගේ සුවිසි මහා ගුණය ග්‍රන්ථය

Ape Budu Hamuduruwo 242

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ (අවිදුරේ නිධානය)242

 

දශබලඥාන හැඳින්වීම

අසිරිමත් බුදුගුණ වරුණ 36

ඤාණ සාගරයේ අතරමංවීම

අවිදුරේ නිධානය අවසන් කිරීමට මත්තෙන් අප මහා බුදුපියාණන් වහන්සේ බෝධිමුලයේදී අවබෝධකොටගත් බුද්ධ ඥානයෙන් ගැන යමක් ලියන්නට හිතුවා. එහෙත් ලියාගෙන යන විට එහි අතරමං වූ බවක් වගේ දැනුණේ එය මහා සාගරයක් වගේ වන බැවින්. මුළු මහත් ත්‍රිපිටකයේ අසුහාරදහසක් ධර්මස්කන්ධය පුරාම ලියවී ඇත්තේ ඒ මහා අවබෝධයයි. කොහෙන් පටන්ගෙන කොහෙන් ඉවරකරන්නද කියා සිත සිතා සිටින විට ඉදිරියේදී තව බොහෝ කරුණු ලිවීමට ඇති බැවින් දශබලඥාන චතු විශාරදඥාන ගැන ලියා අවිදුරේ නිධානය අවසන් කරන්න යනුවෙන් සිත කීවේ තව ජීවිත්වීමට ඇති කුඩා කාලය ගැන සිතමින් අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ නම් වූ ඒ ශ්‍රේෂ්ඨ චරිතාපදානයට උපරිම සාධාරණයක් ඉටු කිරිමට නිසා වෙන්නටත් ඇති. ඒ නිසා මෙතැන් සිට දශබලඥාන සම්බන්ධව කෙටියෙන් සහ මට කරුණු කියවීමට ලැබූ සැටියෙන් ලියවෙනවා.

හැඳින්වීම

“මහණෙනි, මෘගරාජන්වූ සිංහයා සවස් කාලයෙහි ගුහාවෙන් නික්මෙයි. ගුහාවෙන් නික්ම කිලිපොලයි. කිලිපොලා හාත්පස සිවු දිග බලයි. හාත්පස සිවු දිග බලා තුන් වරක් සිංහනාද කරයි. තුන්වරක් සිංහනාද කර ගොදුරු පිණිස පිටත් වෙයි. ඊට හේතු කවරේද? ‘මම විසම ස්ථාවල සිටින පොඩි සතුන් විනාශයට නොපමුණුවමිය’ යි සිතායි.

“මහණෙනි, සිංහ යනු අර්හත් සම්‍යක් සම්බුද්‍ධ තථාගතයන් වහන්සේට නමකි. මහණෙනි, තථාගතයන් වහන්සේ පිරිසෙහි යම් ධර්මයක් දේශනා කෙරේද, මෙය උන් වහන්සේගේ සිංහ නාදය වෙයි.

“මහණෙනි, යම් බලයකින් යුක්තවූ තථාගතයන් වහන්සේ උතුම් කරුණ දන්වයිද, පිරිසෙහි සිංහනාද කරයිද, ශ්‍රේෂ්ඨ ධර්මචක්‍රය පවත්වයිද, තථාගතයන් වහන්සේගේ තථාගත බල දසයක් වේ.

මෙලෙස දස බලඥාන නාමයෙන් හඳුන්වන විශේෂ ඥාන දශයක් තථාගතයන් වහන්සේටතියෙනවා. ඒ ඥානයන් නිසාත් තථාගතයන් වහන්සේට ලෝකයේ උසස් ම තැන හිමි වී තිබෙනවා. එය දසබල ඤාණ නමින් අඞ්ගුත්තරනිකායේ » දසකනිපාතපාළියේ » මහාවග්ගයේ » දසබල සූත්‍රයේ මෙලෙස හැඳින්වෙනවා.

දශබල ඥානයෝ නම් :-

  1. ඨානාඨානකෝසල්ල ඤාණය,
  2. විපාක ඤාණය,
  3. සබ්බත්ථගාමිනීපටිපදා ඤාණය,
  4. අනේකධාතු නානාධාතු ඤාණය,
  5. නානාධිමුත්තික ඤාණය,
  6. ඉන්ද්‍රියපරෝපරියත්ති ඤාණය,
  7. ඣානවිමොක්ඛසමාධිසමාපත්ති ඤාණය,
  8. පුබ්බේනිවාසානුස්සති ඤාණය,
  9. දිබ්බචක්ඛු ඤාණය,
  10. ආසවක්ඛය ඤාණය,යන මොවුහු ය.

‘දස ඛෝ පනිමානි සාරිපුත්ත තථාගතස්ස තථාගතබලානි, යෙහි බලෙහි සමන්නාගතො තථාගතො ආසභං ඨානං පටිජානාති, පරිසාසු සීහනාදං නදති, බ්‍රහ්මචක්කං පවත්තෙති’

තව දුරටත් මෙසේ මහාසීහනාද සුත්‍රයෙහි වදාරා ඇති පරිදි තථාගතයන් වහන්සේ හට සෙස්සන්ට නැති ඥාන බල දශයක් තිබෙනවා. ඒ බලයන්ගෙන් යුක්ත බැවින් තථාගතයන් වහන්සේ ලෝකයෙහි වාසය කරන උසස් පිරිස් අතර උත්තම ස්ථානයට පැමිණි සිටිනවා. ඒ පිරිස් මෙසේයි.

  1. ක්ෂත්‍රිය පිරිස ය,
  2. බ්‍රාහ්මණ පිරිස ය,
  3. ගෘහපති පිරිසය.
  4. ශ්‍රමණ පිරිස ය,
  5. චාතුර්මහාරාජික පිරිස ය,
  6. තාවතිංස පිරිසය,
  7. මාර පිරිස ය,
  8. බ්‍රහ්ම පිරිසය යන අට පිරිසෙහි අභීත සිංහනාද පවත්වනවා. බ්‍රහ්මචක්‍ර නම් වු උත්තම ධර්‍මචක්‍රය පවත්වනවා.

උපකාරක ග්‍රන්ථ සහ මුලාශ්‍ර

මජ්ඣිමනිකාය » මූලපණ්ණාසපාළි » සීහනාදවග්ගො » මහා සීහනාද සූත්‍රය

අඞ්ගුත්තරනිකාය » දසකනිපාතපාළි » මහාවග්ගො » දසබල සූත්‍රය

සංයුත්තනිකාය » නිදානවග්ගපාළි » නිදානසංයුත්තං » දසබලවග්ගො » දසබල සූත්‍රය

විභංගප්ප්‍ර‍කරණයේ ඤාණවිභංගය හා එහි අටුවාව,

රේරුකානේ චන්දවිමල මහාස්ථවිරයන් වහන්සේගේ

සුවිසි මහා ගුණය ග්‍රන්ථය, සහ පටිච්ච සමුප්පාද විවරණ ග්‍රන්ථය

Ape Budu Hamuduruwo 241

අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ (අවිදුරේ නිධානය)241

 

ෂට් අසාධාරණ ඤාණ 20

අසිරිමත් බුදුගුණ වරුණ 35

අනාවරණ ඤාණය 05

 

න තස්ස අද්දිට්ඨමිධතථි කිඤ්චි

අථෝ අවිඤ්ඤමජාතිබ්‍බං

සබ්බං අභිඤ්ඤාසි යදත්ථි නෙය්‍යං

තථාගතෝ තේන සමන්තචක්ඛු ති.

අතීත කාලයේ යමක් දත යුතු නම් ඒ සියල්ල උන්වහන්සේ දැක වදාළ. අනාගත කාලයේ යමක් දත යුතු නම් ඒ සියල්ල ඒ තථාගතයන් වහන්සේ දකිනව. වරතමාන කාලයේ යමක් දතයුතු නම් ඒ සියල්ල ඒ සර්වඥයන් වහනසේ දකිනව.

ඒ නිසා සියල්ල දක්වා අර්ථයෙන් “සමන්තාචක්ඛු” නම් වෙනවා.

මෙතනදී අප තේරුම් ගන්නට ඕනෑ නැවත වරක්, “සර්වඥතාඤාණය ගැන ප්‍රතිඥා කරන ශාස්තෘවරු ඉන්නව. ඒ ශාස්තෘවරුන් කොටස් පහකට බෙදනවා.

  1. බණ සබ්බඤ්ඤු
  2. සකිං සබ්බඤ්ඤු
  3. සතත සබ්බඤ්ඤු
  4. සත්ති සබ්බඤ්ඤු
  5. ඤාත සබ්බඤ්ඤු වශයෙන්.

බණ සබ්බඤ්ඤු

බණ සබ්බඤ්ඤු කියන ඇතැම් ශාස්තෘ කෙනෙක් ප්‍රතිඥා කරනවා, මම අනුපිළිවෙලින් තමයි සියල්ල දකින්නේ. ඉතිං අනුපිළිවෙලින් දැකල අවසන් වෙන්නේ කවදාද? ඒක පිළිගන්න බැරි සර්වඥතාවක්.

සකිං සබ්බඤ්ඤු

 සකිං සබ්බඤ්ඤු කියන්නේ, මම සියල්ල එකවර දකිනව. ඒකත් වෙන්න බැරි දෙයක්. සියල්ල එකවර බලන්න බැරි එක එක ආකාර අරමුණුනේ තිබෙන්නේ. ඒ නිසා එයත් පිළිගන්න බැරි සර්වඥතාවක්.

සතත සබ්බඤ්ඤු

 සතත සබ්බඤ්ඤු තවත් ශාස්තෘවරයෙක් කියනවා, මම නිරන්තරයෙන් සියල්ල දැක දැක ඉන්නවා. ඒකත් පිළිග න්න බැහැ. හේතුව ඇහෙන් දකින අරමුණු වෙනයි. කනෙන් අහන අරමුණු වෙනයි. එක එක දොරටුවෙන් ගන්න අරමුණු විවිධාකාර නිසා ඒක පිළිගන්න බැහැ.

සත්ති සබ්බඤ්ඤු

සත්ති සබ්බඤ්ඤු කියන්නේ, මට ඕනෑම වේලාවක සියල්ල දැකගන්න පුළුවන්. ඒකත් පිළිගන්න බැහැ. විවිධාකාර අරමුණු තිබෙන බැවින් ඒක පිළිගන්න හැකි සර්වඥතාවක් නොවෙයි.

ඤාත සබ්බඤ්ඤු

“ඤාත” කියන්නේ සියල්ල අරමුණු කළ පමණින් ආවර්ජනා කළ පමණින්, දැකගන්න පුළුවන් වෙනවා. මෙය නියම සර්වඥතාවයි. ඒ නිසා දර්ම සේනාධිපති සැරියුත් මහරහතන් වහන්සේ තවත් තැනක දේශනා කරනවා,

සබ්බේ ධම්මා බුද්ධස්ස භගවතෝ

ආවජ්ජනපටිබද්ධා ආකංඛණපටිබද්ධා

චිතුප්පාදපටිබද්ධා මනසිකාරපටිබද්ධා කියලා

 

තථාගතයන් වහන්සේට යමක් දැකගන්න අවශ්‍ය නම් ” ආවර්ජනපටිබද්ධා” ආවර්ජනා කළ පමණින්, ඒක දකින්න හැකි

වෙනවා. “ආකංඛණපටිබද්ධා” ඕනෑ කමක් තිබෙනවා නම් යමක් දකින්න, ඒ ඕනෑකම අනුව දකිනවා. “චිතුප්පාදපටිබද්ධා” යමක් දැකගන්න සිතක් පහළ කරගත්තොත් ඒ අනුව දකින්න පුලුවන් වෙනවා. “මනසිකාරපටිබද්ධා” යමක් මෙනෙහි කළ පමණින් දැකගන්න පුලුවන් වෙනවා.

මෙන්න මේ තමයි ඤාතසබ්බඤ්ඤා කියන වචනයේ තේරුම. ඥාත කියන්නේ මෙතන ලෝකයේ දතයුතු දේවල් තිබෙනවා සියල්ල පහක්. ඒවට කියනවා පංච විධ ඥෙය්‍ය මණ්ඩල. මොනවාද පංචවිධ ඥෙය්‍ය මණ්ඩලය කියන්නේ,

1. සංකාර 2. විකාර 3. ලක්ඛණ 4. නිර්වාණ 5. පඤ්ඤප්ති

මේ පහට මුලු ලෝකයේ සියල්ලම අයිති වෙනවා.

මේ ආකාරයට භාග්‍යවතුන් වහන්සේ සතු සර්වඥතාඤාණය සහ එහි ආවරණයක් නොමැතිකම ෂට් අසාධාරණ ඤාණයන්හි අවසාන ඥාණය වශයෙන් අනාවරණ ඤාණය හඳුන්වන වා.

උපකාරක ග්‍රන්ථ සහ මුලාශ්‍ර

ඛුද්දකනිකාය » පටිසම්භිදාමග්ගපාළි » මහාවග්ගො » ඤාණකථා » සබ්බඤ්ඤුතඤාණ නිද්දේශය