අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ (අවිදුරේ නිධානය)226
අසිරිමත් බුදුගුණ වරුණ 19
ෂට් අසාධාරණ ඤාණ 05
බුදුවරු ද පසසන, නිවණට ද කැන්දන, ඔබ සතුවියම යුතු ධනය
අචල ශ්‍රද්ධාව පිළිබඳව 02
- සද්ධහන ලක්ඛණ සද්ධා
සද්ධහන ලක්ඛණ සද්ධා කියන්නේ තුනුරුවන්ගේ ගුණය හදවතින්ම පිළිගැනීම.
- සම්පසාදන ලක්ඛණ සද්ධා
සමෙවන් ශ්‍රද්ධාවට පැමිණි තැනැත්තා සෑම කටයුත්තක දී ම, තුනුරුවන්ගේම ගුණ සිහිපත් කරගෙන, කටයුතු කරනව. කනගාටුවක්, දුකක්, දොම්නසක්, විපතක් ආවත්, බියක්, තැති ගැනීමක්, අන්තරාවක්, සන්ත්‍රාසයක්, සිතේ රාගයක්, ද්වේෂයක්, මෝහයක් ඇති වුණත්, තුනුරුවන්ගේ ම ගුණ සිහි කරලා, ඒ සිත සනසවා ගන්නවා. පහදවා ගන්නවා. බොරවතුරට උදක ප්‍රසාදක මාණික්‍යරත්නය ̃ දැමීමෙන් බොරවතුර පැහැදෙන්න වගේ. සිතේ කැළඹීමක්, නොසන්සුන් බවක්, අසහනයක් ඇතිවුනා නම් වෙන පිහිටක් නොසොයා රත්නත්‍රයේම ගුණ සිහිපත් කරලා, ඒ තුළින් සිතේ පැහැදීමක් ඇති කරගෙන සැනසුමක් ලබා ගන්නවා නම්, එයට කියනවා සම්පසාදන ලක්ඛණ ශ්‍රද්ධාව.
- සම්පක්ඛන්දන ලක්ඛණ ශ්‍රද්ධා
ඊටත් වඩා බලසම්පන්න ශ්‍රද්ධාව. දාන, සීල, භාවනාදී කවර ආකාරයේ හෝ ආගමික කටයුත්තකට යොමු වුණත් වැස්සෙන්, පින්නෙන්, අව්වෙන්, සුළඟින්, මැසි මදුරුවන්ගෙන්, කුසගින්නෙන්, පිපාසයෙන්, රජ, සොර, සතුරු ආදි අභ්‍යන්තර බාහිර කවර ආකාරයේ උපද්‍රවයක් පැමිණියත්, ඒවාට පස්සට අඩිය නොතබා තමා බලාපොරොත්තු වන, ඒ ආගමික කටයුතුවල යෙදීමේ උද්‍යෝගීමත්, ශ්‍රද්ධාවට කියනවා සම්පක්ඛන්ධන ලක්ඛණ ශ්‍රද්ධා කියල. අට්ඨකථාවේ මෙය හඳුන්වනවා. ගංගාවක් දෙගොඩතලා ගලන වෙලාවේ එහා මෙහා යන්න බැරිව, භීරුක ජනතාව දෙතීෙරේ රැස්වී සිටිද්දී, නිර්භීත, සූරවීර, සංග්‍රාමජී යෝධයෙක් යගදාවක් අරගෙන, කැසපොට ගහගෙන, ගඟ දිය දෙබෑ කරමින් මේ ජනයා බලාගෙන සිටිද්දී එගොඩ, මෙගොඩ යනවා. ජනතාව එගොඩ, මෙගොඩ කරවනව වගේ දාන, සීල, භාවනාදී කවර ආකාරයේ හෝ කුසල ක්‍රියාවන්ට, නිර්භීතව ඉදිරිපත් වීමේ, උද්‍යෝගීමත් ශ්‍රද්ධාවට කියනවා සම්පක්ඛන්ධන ලක්ඛණ ශ්‍රද්ධාව කියල.
- ඕකප්පන ලක්ඛණ සද්ධා
මඩ වගුරෙක ඉන්නක් හිටෙව්වා නම්, ඇද වැටෙනවා. දහයියා ගොඩක ඉන්නක් හිටෙව්වා නම් ඇද වැටෙනවා. එසේ නොමැතිව අටරියනක් දිග ඇති නා කඳක්, ඇසළ කඳක් ̃ වැනි හර ඇති දැව කඳක්, හතර රියනක් ම පොළොවේ හිටවලා හතර රියනක් පොළොවෙන් උඩට තියනවා. මේකට කියනවා ඉන්ද්‍රඛීලය ̃ කියල. නගර ද්වාරවල නගර දොරටුව සවිකරල තිඛෙන්නේ මේ වාගේ ඉන්ද්‍රඛීලවල. සිවු දිගින් හමා එන සැඩ මාරුතයකින්, සුළඟකින් වත් මේ ඉන්ද්‍රඛීලය සොලවන්නට බැහැ. ඒ වගේම බුද්ධ, ධම්ම, සංඝ යන තුනුරුවන්ගේ ගුණය කෙරෙහි පත්ලටම පිහිටුවා ගත් නොසැලෙන ශ්‍රද්ධාවට හඳුන්වනවා ́ඕකප්පන ලක්ඛණ ශ්‍රද්ධා නමින්. මෙන්න මේ ́ඕකප්පනලක්ඛණ ශ්‍රද්ධාවයි මෙතැන ගැනෙන්නේ.
- ආගම ශ්‍රද්ධා
නියත විවිරණ ලබා ගත්ත බෝධිසත්වයින් වහන්සේලාට කාගේවත් උපදේශයක් නැතිව භවයක් පාසා ශ්‍රද්ධාව පිහිටනවා. දාන, ශීල, නෛෂ්ක්‍රම්‍යාදී පාරමී පුරන්න. මෙසේ ආත්ම භාවයෙන්, ආත්ම භාවයට පිහිටන ශ්‍රද්ධාවට කියනව ආගම ශ්‍රද්ධාව කියල.
- අධිගම ශ්‍රද්ධා
සෝවාන් ආදි මාර්ගඵල ලාභී උත්තමයන්ට පිහිටන මාර්ගඵල ප්‍රතිලාභයෙන් ලැඛෙන ශ්‍රද්ධාව. මෙය මාර දිව්‍ය පුත්‍රයාටවත් සොලවන්නට බැහැ. අධිගම ශ්‍රද්ධාව. මෙන්න මේ ශ්‍රද්ධාවේ අවස්ථා හය අතුරින් විශේසයෙන් බුදුරජාණන් වහන්සේ අරමුණු කරන්නේ ́ඕකප්පන ලක්ඛණ ශ්‍රද්ධාව ගැනයි.
මෙලෙසම මේ ඉන්ද්‍රිය ධර්ම පඤ්චකය යම් යම් ප්‍රමාණයකටද සත්ව සන්තානවල වැඩිල තිඛෙන්නේ ද , ඒ ප්‍රමාණය මැනගන්නා වූ තීරණය කර ගන්නා වූ, ඤාණයටයි බුදුරජාණන් වහන්සේගේ ඉන්ද්‍රිය පරෝපරියත්තේ ඤාණය, කියල හඳුන්වන්නේ.
උපකාරක ග්‍රන්ථ සහ මුලාශ්‍ර
මජ්ඣිමනිකාය » මජ්ඣිමපණ්ණාසපාළි » රාජවග්ගො » බොධිරාජකුමාරසුත්‍ර අට්ඨ කතා. – පාටික වග්ග අට්ඨ කතා