අපේ බුදුහාමුදුරුවෝ (අවිදුරේ නිධානය)225

 

අසිරිමත් බුදුගුණ වරුණ 18

ෂට් අසාධාරණ ඤාණ 04

බුදුවරු ද පසසන, නිවණට ද කැන්දන, ඔබ සතුවියම යුතු ධනය

අචල ශ්‍රද්ධාව පිළිබඳව.

ආර්ය අෂ්ඨාංගික මාර්ගයට පිවිසීම හෝ චතුරාර්ය සත්‍ය අවබෝධයට හෝ කැමැති පුද්ගලයා මුලින් ශ්‍රද්ධාවට පැමිණිය යුතු වනවා. ඒ ශ්‍රද්ධාව වැඩි දියුණු කරගෙන ශ්‍රද්ධා ධනයක් බවට පත්කරගත යුතුත් වනවා. සොතාපත්ති මාර්ගාංග වලද පංච ඉන්ද්‍රිය ධර්ම වලද ශ්‍රද්ධාවට මූලිකත්වය හිමිවෙනවා. එම නිසාම සම්මා සම්බුදුවරයෙකු ඉන්ද්‍රිය පරෝපරියත්තේ ඤාණය උපනිශ්‍ර කරමින් ලෝකසත්වයා දෙස බැලීමේදී ශ්‍රද්ධා ඉන්ද්‍රිය කෙරෙහි විශේෂ පරීක්ෂාවක් කෙරෙනවා. ඒ පුද්ගල සන්තානය පිහිටන ශ්‍රද්ධා ප්‍රබේධ හයක් පිළිබඳව. මේ විස්තරය නිවන ප්‍රර්ථනා කරන ඔබ විසින් වැඩිය යුතු බුදුරජාණන් වහන්සේ නමකගේ පවා පැසසුමට ලක්වෙන ශ්‍රද්ධාව පිළිබඳවයි.

ශ්‍රද්ධාව යනු කුමක්ද?

කතමං තස්මිං සමයේ සද්ධින්ද්‍රියං හෝති

යා තස්මිං සමයේ සද්ධා, සද්ධහනා,

ඕකප්පනා, අභිප්පසාදෝ, සද්ධා, සද්ධින්ද්‍රියං, සද්ධා

බලං, ඉදං තස්මිං සමයේ සද්ධින්ද්‍රියං හෝති.

මේ අභිධර්ම පිටකයේ සද්ධා ඉන්ද්‍රිය පැහැදිලි කරන සූත්‍ර පාඨයක්. එහි සරළ තේරුම මෙලෙසයි.

“කතමං තස්මිං සමයේ සද්ධින්ද්‍රියං හෝති” -ඒ සමයේ කෙතෙකින් සද්ධින්ද්‍රිය වේද යත්

යා සද්ධා: තුනුරුවන්ගේ ගුණ යම් අදහා ගැනීමක් වෙයි නම්, සද්ධහනා යනුවෙන්ද

අදහන ආකාරයක් තියෙනවා නම් එයත්,  ́ඕකප්පනායනුවෙන්ද

තුනුරුවන්ගේ ගුණයේ පතුලටම පිහිටුවා ගත්ත ස්ථීර පැහැදීමක් තිඛෙනවා නම් එයත්, අභිප්පසාදෝ යනුවෙන්ද

තුනුරුවන්ගේ ගුණය පිළිබඳව අතිශයින්ම පැහැදීමක් වෙත්නම් එයත්, සද්ධා සද්ධින්ද්‍රියං යනුවෙන්ද

සිත පැහැදවීමේ ඉසුරුමත් බවක් ඇත්නම් එයත්, සද්ධා බලං යනුවෙන්ද,

අශ්‍රද්ධාවෙන් සොලවාලිය නොහැකි සේ බලවත් වූ පැහැදීමක් වේ නම් එයත්, ඉදං තස්මිං සමයේ සද්ධින්ද්‍රියං හෝති යනුවෙන්ද, මෙලෙස කුසල් සිතේ, සෝභන සිතේ, පවත්නා සද්ධා ඉන්ද්‍රිය’ හැඳින්වෙනවා. මෙලෙස ශ්‍රද්ධා කියන්නෙ ඇදහීමට. ඇදහීම කියනකොට ඤාණ සම්ප්‍රයුක්ත ඇදහීම’ මේ ශ්‍රද්ධාවේ අවස්ථා හයක් තිඛෙනවා. එම ශ්‍රද්ධාවේ අවස්ථා හය මෙලෙස හඳුනා ගනිමු.

  1. සද්ධහන ලක්ඛණ සද්ධා
  2. සම්පසාදන ලක්ඛණ සද්ධා
  3. සම්පක්ඛන්දන ලක්ඛණ සද්ධා
  4. ඕකප්පන සද්ධා
  5. ආගම සද්ධා
  6. අධිගම සද්ධා.

උපකාරක ග්‍රන්ථ සහ මුලාශ්‍ර

අතිගරු පූජනීය ත්‍රිපිටකාචාර්ය නාඋයනේ අරියධම්ම නාහිමිපාණන් වහන්සේ විසින් සම්පාදිත “සම්මා සම්බුදුරජාණන් වහන්සේට අවේණික ෂට් අසාධාරණ ඤාණ” ග්‍රන්ථය